ARHIVA VESTI ZA MAJ - SVIBANJ - MAY, 2024. GODINE


Godina izlaženja: XXVI • Uređuje: Zlatko Milenković • email: stripvesti@gmail.com  
prethodni mesec - arhiva - sledeći mesec



2. Strip Trip, Skoplje...      Press
  ... – međunarodni strip festival

Заокружете ги датумите: второто издание на интернационалниот стрип фестивал Стрип Трип ќе се одржи на 8 и 9 јуни 2024 во Младински Културен Центар

Набрзо следат најави за гости, настани, и низа други мали изненадувања.

За да сте во тек со сето она што го подготвуваме, заследете ги нашите профили:
www.facebook.com/profile.php?id=61558565664523
www.instagram.com/striptripfestival/
Макстрипови
Стрип книжарница Бункер
Strip Kvadrat
comics.mk
Paragons Comics

Objavljeno: 30.05.2024.
Izložba stripa u Kumanovu...      Press: Tome Trajkov
  ..."Dajmo šansu inkluziji!"

Strip centar Makedonije iz Velesa započeo je sa organizovanjem ciklusa od 5 (pet) izložbi, u okviru granta “All we are saying is GIVE INCLUSION A CHANCE!“. Ovaj grant je deo drugog otvorenog poziva za podnošenje predloga projekata za mlade za Interkulturalni umetnički fond u okviru programa „Izgradnja novih mostova“ Misije OEBS-a u Skoplju.

Prva izložba je organizovana 28.05.2024 (utorak) sa početkom u 14 časova u Domu zanatstva u Kumanovu.

Na izložbama će biti izloženi najbolji radovi sa strip konkursa na istu temu, da podsetimo, na njemu su učestvovala 263 mlada autora različitog nacionalnog i geografskog porekla. 12 mladih autora sa ovog takmičenja učestvovali  su na višednevnoj radionici stripa u selu Nežilovo gde su usavršili i doradili svoje stripove.

Biće promovisan i prigodan katalog u kome se objavljuju stripovi, uz predstavljanje samih autora, njihovih škola i mentora.

Objavljeno: 28.05.2024.
O večitim božjacima...      Autor: Ilija Bakić
  ...– „Božji ljudi Bore Stankovića” Borisa
  Stanića;
Izdavač: Studentski kulturni centar
  Novi Sad, 2023.

   Studentski kulturni centar Novi Sad među svojim brojnim aktivnostima posvećeno objavljuje i albume ovdašnjih savremenih strip stvaralaca prevashodno alternativnih poetika, u širokom rasponu od autorskog do andergraund stripa. Upravo u tim relacijama (alternativno- autorski-andergraund) kreće se dosadašnje stvaralaštvo slikara i strip umetnika Borisa Stanića (1984, Pančevo). Njegov novi album „Božji ljudi Bore Stankovića” unekoliko se udaljava od ranijih radova utemeljenih na andergraund stripu ali i dalje egzistira na planu alternativnog stripovskog svetonazora. Kako sam naslov nagoveštava početna inspiracija za stripove je knjiga “Božji ljudi” Borislava Bore Stankovića (1876-1927), izuzetno značajnog srpskog realiste. Knjiga kratkih priča “Božji ljudi” objavljena je 1902. godine, izazvavši oprečne kritike, od vrlo pozitivnih do krajnje negativnih; njena recepcija brzo je utihnula a u prvi plan pažnje publike i kritike ušla su druga Stankovićeva dela kakva su “Koštana” (1902), “Nečista krv” (1910) ili  “Drame” i “Gazda Mladen” (1928). Ni posle Stankovićeve smrti pa sve do danas ova knjiga nije previše često analizirana od kritičara i teoretičara i ne svrstava se u vrhunce njegovog opusa. Zbirku “Božji ljudi” čini 21 kratka priča (kasnije joj je dodata i priča “Ludi Rista” nastala 1916. godine). Priče u knjizi nisu poređane po redosledu nastanka već je autor njihovim rasporedom pokušao da čitaoce postepeno uvodi u specifični, zatvoreni svet “božjaka” (otpadnika, žickara, jadnika, mučenika, nevoljnika, prosjaka…) okupljenih oko seoskog groblja kao centralne tačke njihove egzistencije. Koliko god se ova zajednica činila labavom ona ima svoja pravila i zakonitosti koji se moraju poštovati, kao što se poštuje i “normalni svet” i njegove institucije (popovi, žandari…). Junaci (Menko, Taja, Naza, Ljuba, Stevan…) pojavljuju se, osim u priči koja opisuje njihovu sudbinu (događaje u prošlosti koji su uzrok sadašnjeg stanja odnosno tekuća dešavanja), i kao sporedne ličnosti u drugim pričama potvrđujući postojanje te neobične zajednice. Stanković neretko prekida priče bez razrešenja koje se, opet, usputno otkriva u nekoj drugoj priči posvećenoj drugoj ličnosti.

   Slikanje naličja seoskog života udaljenog od bilo kakve romantične idile, opisivanje turskih zuluma, teških sudbina, ljudske zlobe i bede u maniru literarnog naturalizma, očito nije bilo po volji ondašnjih čitalaca i kritike ali mu se uverljivost i snaga nikako ne mogu osporiti jer se mogu osetiti i pun vek posle prvog objavljivanja. Stradalništvo zbog tuđe zlobe i nepravde, maloumnost, opsednutost idejama koje zdrave ljude gone u ludilo, zanosi koji izdižu ljudske duše iznad bede u kojoj su, nadanja  i ljubav prepliću se u nerazmrsivo klupko sudbina opisanih škrto, bez patetike ali sa stalnim osećanjem protraćenosti življenja. Boris Stanić je inspirisan ovom intrigantnom knjigom nacrtao stripove po pričama “Biljarica”, “Paraputa”, “U sudu” (ne nalazi se u “Božjim ljudima” već u drugim izdanjima ali je po atmosferi bliska), “*” (u knjizi naslov “XXI”) “Menko”, “Č’a Mihailo”, “Ljuba i Naza”. Oslanjajući se na originalne tekstove priča Stanić svoj crtež izmešta iz realističkog registra i ulazi u veće ili manje stilizacije, karikaturalnost i redukovanje objekata i likova do nivoa apstrakcijskih kompozicija (osobito u impozantnoj završnoj tabli-slici stripa “*”). Kako izmeštenost iz realnosti ima različite puteve i stripovi su različito crtani, od bezmalo vilinske tananosti bezazlenog “Č’a Mihaila” do brutalne izobličenosti likova u “Menku”, uz široku paletu izobličenja, od “Biljarice” (jedinog kolornog stripa) do “U sudu”. Posebno su upečatljivi prelazi iz realnog u groteskno (u pričima i u crtežu) u “Paraputi”i “Ljubi i Nazi”. Kako se (u “Paraputi”) Hadžikin život raspada i tone u mrak društvene kazne i izolovanosti tako se i crtež krivi i izobličava; na drugoj strani, dok Naza pokušava da ostvari svoju ljubav prema lenjom i bezobzirnom Ljubi, crtež je, kao i njen zanos, čist i gotovo realistički uverljiv a kada njeni napori propadnu linije se gube u gomilama bezobličnih tačaka koje se zgušnjavaju u mrak. Tako Stanić nenametljivo ali uvreljivo gradi atmosfere svojih stripova potcrtavajući univerzalnost Stankovićevih minijatura.

   Rečju, album “Božji ljudi Bore Stankovića” Borisa Stanića vanredno je zanimljivo i uspelo delo koje spaja našu valjanu ali slabo znanu literarnu istoriju sa izuzetnim likovnim umećem umetnika koji je u punom zamahu inspiracije i stvaralačkih snaga, što ove stripove preporučuje punoj čitalačkoj pažnji i uvažavanju.

(“Dnevnik”, 2024)
Objavljeno: 26.05.2024.
Strip: Cane (504)      Autor: Goran Milenković
Objavljeno: 26.05.2024.
Strip: Noćni sud (288)      Autor: Franja Straka

Objavljeno: 26.05.2024.

Knjiga o slikaru i pioniru stripa Gastonu Gamlijelu...      Press
  ...Објавена книга за битолскиот сликар
  и стрип-пионер Гастон Гамлиел

   Неодамна од печат излезе книгата „Гастон Гамлиел“ на авторот Александар Стеванов од Штип. Се работи за истражувачка студија посветена на титуларниот битолски сликар и стрип-пионер, која излегува по повод јубилејот – сто години од неговото раѓање. Во ова свое најново книжевно дело, Стеванов го обработува животот на Гастон Гамлиел, турбулентното време во кое тој живеел и творел, неговото семејно потекло и опус, а го легитимира во македонската историја на уметност и како пионер во неколку дисциплини на човековата креативна дејност.

   Иако родум од Виена, како син првенец во еврејското семејство на Адлер и Елфриде, Гастон Гамлиел поминал најголем дел од животот на македонско тло. Непосредно по раѓањето, во 1924 година со родителите и сестрата се доселил во Скопје, град во кој се стекнал со првите спомени и во кој научил да чита. По безмалку десетгодишен престој во идната македонска престолнина, семејството Гамлиел се враќа назад во Виена, но поради растот на антисемитизмот одново се принудени да се селат. Тие повторно доаѓаат во Скопје, а по кратко спасот од надоаѓачката Втора светска војна го бараат во Битола.

   „Преточувајќи го својот талент на хартија, во предвоена Битола Гастон ја користи секоја можност да создаде ново дело. Вооружен со огромниот творечки жар, тој неуморно работи на зголемување на својот опус, кој се состои од цртежи и слики од разновидни жанрови, изработени со различни техники. Покрај со самите дела што ги изработува со искуство на стар мајстор, младиот Гастон успева да се запише во историјата на уметноста во Градот на Конзулите и како пионер во една од тие техники“, пишува Стеванов во воведот кон својата книга.

   За време на престојот во Битола, во периодот 1938 – 1940 година, Гастон Гамлиел изработил повеќе автопортрети, портрети на членови на своето семејство и на битолските Евреи, слики на тема мртва природа, како и скици, студии и репродукции, кои се зачувани до ден-денес. Пронаоѓајќи непресушен извор на инспирација во убавините на Битола, тој ги насликал и еврејските гробишта, еврејскиот кварт, џамијата, старата битолска архитектура, а изработил и неколку живописни панорами на градот.

   Со две дела на тема битолска архитектура, објавени во белградската периодична публикација „Еврејски народен календар“ за 1940 – 1941 година, овој во тоа време млад Евреин се запишал во историјата на уметноста на Битола како пионер во техниката графика. Гастон Гамлиел воедно е и еден од првите автори што на македонско тло цртале во карикатурален стил, а се запишува во историјата и како македонски пионер во деветтата уметност – стрипот, нешто за што прв пишува битолскиот ликовен уметник Панде Петров.

   Рецензент на книгата „Гастон Гамлиел: Излет во еврејското минато по повод сто години од раѓањето на еден битолски уметник“ е м-р Сашко Темелков, а лектор – Гордана Ацеска. Како проект од национален интерес во културата за 2024 година, нејзиното објавување е поддржано од Министерството за култура.

Objavljeno: 23.05.2024.
ZOOM festival, Rijeka...      Press
  ...ZOOM in Present Past Rijeka

   U sklopu tog festivala od 23.-28.5. u suradnji s Drugo more, gostovat će i strip autori iz Srbije: Aleksandar Zograf, Dragana Kuprešanin, Ana Petrović, Danilo Milošev Wostok i Zlata Vojnić Kortmiš.

   U suradnji s Gradska knjižnica Rijeka u petak, 24. svibnja organiziramo izložbu strip radova, radionicu stripa s Aleksandom Zografom i autorima/cama te kavu sa stripašima.

   PETAK, 24. svibnja, Gradska knjižnica Rijeka

   STRIP RADIONICA 14-17h, vodi Aleksandar Zograf, uz Draganu Kuprešanin, Anu Petrović, Danilo Milošev Wostok/ Zlata Vojnić Kortmiš. Prijave na strip radionicu preko formulara https://tinyurl.com/bdzms9pb

   Aleksandar Zograf će održati popodnevnu strip-radionicu, zajedno sa strip-autorima i autoricama iz Srbije, Draganom Kuprešanin, Anom Petrović, Danilom Milošev Wostokom / Zlatom Vojnić Kortmiš. Radionica pod nazivom „Psihonaut“ polaznike će kroz autobiografski pristup potaknuti na izražavanje iskustava putem stripa a prijaviti se mogu svi zainteresirani, bez obzira na dob i predznanje.

   Saša Rakezić (rođen 1963.), koji se stripom bavi pod pseudonimom Aleksandar Zograf, jedan je od najpoznatijih i najnagrađivanijih srpskih stri-crtača, ilustratora i karikaturista. U svojim radovima često se bavi životom u Jugoslaviji i drugim svjetskim ratom, prvenstveno kroz živote i iskustva pojedinaca koje službena historiografija nije bilježila.

   RAZGOVOR I DRUŽENJE SA STRIP UMJETNICIMA 24.5. u 17h, ispred Dječje kuće
Dragana Kuprešanin, Ana Petrović, Danilo Milošew Wostok/ Zlata Vojnić Kortmiš; Mentor: Saša Rakezić (alias Aleksandar Zograf)

   STRIP IZLOŽBA, 24.-29.5. Autori/ce: Dragana Kuprešanin, Ana Petrović, Boris Stanić, Danilo Milošew Wostok/ Zlata Vojnić Kortmiš; Mentor: Saša Rakezić (alias Aleksandar Zograf)

   PANEL DISKUSIJA Present Past 25.5. u 11h, Gradska knjižnica Rijeka
Sudjeluju: Ziyah Gafić, fotograf, Fondacija VII Akademija (BiH), Zorica Milisavljević, koordinatorica projekta, Goethe-Institut Beograd (SRB), Aleksandar Zograf (Saša Rakezić), strip-autor (SRB), Zoran Žmirić, književnik (HRV); Moderatorica: Gordana Brkić Žagar, novinarka i književnica (HRV)

   STRIP PROGRAM:
   Festival: IZLOŽBA STRIPA I STRIP RADIONICA S Aleksandrom Zografom - Goethe-Institut Hrvatska
   Više o programu ZOOM in Present Past Festivala možete doznati na internetskim stranicama:
   https://www.facebook.com/events/1391624881546015
   https://www.goethe.de/ins/hr/hr/ver.cfm?event_id=25615578
   https://drugo-more.hr/zoom-in-present-past-festival/

Organizatori: Drugo more i Goethe-Institut Kroatien
Partneri: Hrvatski kulturni dom na Sušaku, HNK Ivana pl. Zajca, Galerija Principij, Gradska knjižnica Rijeka, SPID Savez scenarista i pisaca izvedbenih djela, Urbani separe Rijeka, Fondacija VII Akademija
Program podržali: Ministarstvo kulture i medija Republike Hrvatske, Grad Rijeka - Odjel gradske uprave za kulture
Drugo more je korisnik financijske podrške Zaklade Kultura nova
Drugo more je korisnik institucionalne podrške Nacionalne zaklade za razvoj civilnoga društva za stabilizaciju i/ili razvoj udruge

Grafičko oblikovanje: Ana Tomić & Marino Krstačić-Furić

Objavljeno: 22.05.2024.
Leteći start...      Press: Čarobna knjiga
  ...Betmen: Godina prva, Betmen: Mračni princ na belom konju i Čelični alhemičar 20

BRUS VEJN SE VRATIO U GOTAM I ZAREKAO DA ĆE OKONČATI VLADAVINU ZLOČINA U TOM GRADU.

Prvim odlaskom u osvetničku misiju shvata da će morati da postane nešto više od maskiranog osvetnika i nešto moćnije od zločinaca koji terorišu Gotam.

„Betmen: Godina prvaˮ na LETEĆEM STARTU po ceni od 1.800 dinara.

Ovo izdanje možete naručiti preko sajta ili kupiti u klubovima čitalaca Čarobne knjige.

Više informacija o ovom izdanju možete potražiti na našem sajtu, a možete ga i prelistati. PORUČITE ODMAH


ZVEZDA EVROPSKOG STRIPA - ENRIKO MARINI, MAŠTOVITOM REINTERPRETACIJOM NAJVOLJENIJEG HEROJA IZ GOTAMA DEBITUJE U AMERIČKOM STIPU.

Betmen i Džoker igraju isti ples već godinama. Ples zločina i kazne, koji se uvek završi novim bekstvom Džokera, novim žrtvama i novim zločinima.

Kada se u središtu tog plesa nađe jedna devojčica, Betmen postaje još odlučniji da zaustavi Džokera.

„BETMEN: MRAČNI PRINC NA BELOM KONJUˮ na LETEĆEM STARTU po ceni od 1.140 dinara.

Marini kao kompletni autor ovog stripa dobija slobodu da Betmena prilagodi duhu evropskog stripa i u potpunosti iskoristi svoj autentični grafizam. Rezultat je ovo remek delo koje već na prvi pogled ostavlja bez daha, dok će vas nešto emotivniji i impulsivniji Betmen na kakvog do sada niste navikli, povući pravo u spiralu neizvesnosti do samog kraja.

Ovo izdanje možete naručiti preko sajta ili kupiti u klubovima čitalaca Čarobne knjige.
Prelistajte ovo izdanjePORUČITE ODMAH


POKOLJEM NA SEVERU UDAREN JE POSLEDNJI KRVAVI ZNAMEN.

Preostale šahovske figure pomiču se sa obe strane i odvijaju se pripreme za finalni obračun. Čeka se da svane Obećani dan!

„ČELIČNI ALHEMIČARˮ 20 na LETEĆEM STARTU po ceni od 370 dinara.

Novi broj „ČELIČNOG ALHEMIČARAˮ možete naručiti preko sajta ili kupiti u klubovima čitalaca Čarobne knjige.

Prelistajte ovo izdanje.PORUČITE ODMAH

Objavljeno: 22.05.2024.
„Vizuelne hronike makedonskog stripa”...      Press
  ...Објавен петтиот том на „Визуелна
  хроника на македонскиот стрип“

   Деновиве од печат излезе петтиот том на публикацијата „Визуелна хроника на македонскиот стрип“, најново издание на Александар Стеванов – графички дизајнер, наградуван стрип-сценарист и хроничар на македонскиот стрип. Со него, авторот уште еднаш ја потврдува својата мисија за истражување и прибележување на деветтата уметност на македонско тло, овојпат детално обработувајќи го периодот 2016 – 2019 година.

   На вкупно 64 страници во боја, формат А4, во изданието се опфатени речиси 270 хронолошки единици, кои збирно го осведочуваат овој период како врвна точка на домашното стрип-издаваштво. Опфатени се стрип-албуми и списанија за стрип објавени кај нас, одржани стрип-работилници, фестивали и изложби, гостувања на македонски стрип-автори на манифестациите во странство, како и освоени награди на стрип-фестивалите во земјава и во регионот.

   „Станува збор за зафат од капитално значење, изведен за сега, еве и во нејзиниот петти дел, поточно во публикациите со различни дијахрониски опфати: првиот дел опфаќајќи го периодот 1990 – 1999 година, вториот 2000 – 2007, третиот 2008 – 2011, четвртиот 2012 – 2015 година... сѐ додека својот историски проект Стеванов не го доведе до наши дни“, пишува истакнатиот писател Томислав Османли во предговорот кон изданието.

   Како и претходните четири тома, и овој петти том на „Визуелна хроника на македонскиот стрип“ излегува со поддршката на Министерството за култура. Почнувајќи од наредната недела изданието ќе биде дистрибуирано во библиотеките ширум земјава, најпрво во НУБ „Св. Климент Охридски“, а во скоро време се очекува да има промоција.

Objavljeno: 21.05.2024.
Poziv za radionicu...      Press: Komunikart tim
  ...na temu reprezentacije rodnih uloga u savremenom autorskom stripu

Sa zadovoljstvom pozivamo strip autorke i autore iz Srbije da se prijave za učešće u dvodnevnoj umetničko-teorijskoj radionici na temu reprezentacije rodnih uloga u savremenom autorskom stripu, koja će se održati 8. i 9. juna u Pančevu.

Radionica je osmišljena sa ciljem da podstakne razmenu znanja iz oblasti rodnih prava između organizacija civilnog društva i domaćih strip autorki/a, preispita reprezentaciju rodnih uloga u stripovima, i ponudi sistematizovana i primenljiva znanja iz feminističke teorije.
Prijavu uz kratku biografiju poslati na mejl rezidencije@komunikart.rs najkasnije do 26. maja. Organizatori obezbeđuju smeštaj, troškove prevoza i ishrane učesnica/ka radionice.

Predavačice u okviru radionice biće: Jelena Višnjić (BeFem), Nađa Bobičić (Pobunjene čitateljke/MiniBookvica), Irena Jovanović (Pobunjene čitateljke/MiniBookvica) i strip autorke Jana Adamović, Dragana Radanović i Danica Jevđović (udruženje Stripo-tetke).

Radionica je deo projekta Fem.Com(ics): Reprezentacija rodnih uloga u savremenom autorskom stripu u Srbiji, koji realizuju Centar za ženske studije u Beogradu, Agencija KominikArt i organizacije MiniBookvica i Stripo-tetke. Projekat je podržan od strane Vlade Švajcarske u okviru programa “Kultura za demokratiju”, koji sporovodi Hartefakt fond.

Više o radionici i projektu pročitajte na našem sajtu:
komunikart.rs/poziv-za-ucesce-u-umetnicko-teorijskoj-radionici-za-strip-autorke-i-autore-na-temu-reprezentacije-rodnih-uloga/

Objavljeno: 20.05.2024.
Tiho, tiše...      Autor: Vladimir Topolovački
  ... tiho, tiše, k'o…

   Tiho i nenametljivo Spasoje Kulauzov u saradnji sa Kulturnim centrom Kikinda godinama prikazuje svoje albume. Osim prvog, koji je bio samizdat (Mokrin, 2016, 82 str, klamerica i dimenzije 17,0 x 25,0, tiraž: 100 primeraka i u njemu objavljene epizode: Moj brat Stefan, Mrtvačnica, Kum, Mali Džo, Kraj rata, Krvavi put), svi ostali albumi su objavljeni  od strane Kulturnog centra Kikinda, koji se trudi da isprati Spasojev tempo od jednog albuma godišnje. Nažalost, tiraž su sa početnih 350 morali da smanje na 200 primeraka. Kod svih ostalih albuma dimenzije su oko 21,0 x 29,0, broširan povez i objavljivani su sledećim redosledom (dati su i nazivi objavljenih epizoda i broj stranica u albumu), 2015 (Keri, Dug san o osveti, Gringo, Gringo-plaćenik, Maska, Maska II, Besa, Vargas, Profesionalci, Svedoci po izboru, Novi špil, 151 str), 2017 (Tri velike ribe, Kum, Svedok, Poštar više ne zvoni, Stela, Naplata, Oko za oko, Doni Ola, Jedan od onih dana, Soba 86,Vašita, Maska, 102 str), 2018 (Geg-strip, 101str), 2019 (Beli šal, Zakon fort Čejena, Simeron, Jozef, Osveta, 86 str), 2021 (Maler, Provalnik, Bes, Komšije, Poslednji posao, Kazna, Povratnik iz Jume, Kobna zavera, Bunar, Zvezdan, 92 str), 2022 (Dezerter, Crni Janko, Međa, Sve po zakonu, Žaža, Zrno graška, 89 str), 2024 (Sarapini, Moj brat Stefan, Ezra, Obaveza, Svedoci po izboru, 89 str). Bio bih neizmerno srećan kada bih imao priliku da vam za koju godinu u Stripvestima ukažem na novu turu objavljenih Spasojevih albuma.

Objavljeno: 19.05.2024.
Strip: Cane (503)      Autor: Goran Milenković
Objavljeno: 19.05.2024.
Strip: Noćni sud (287)      Autor: Franja Straka

Objavljeno: 19.05.2024.

Izložba stripa...      Dobacio: Jankovic Rax Zoran
  ...Zdravka Mićanovića u Trsteniku.

   Otvorena izložba stripa Zdravka Mićanovića "POHOD" u utorak 30.04.2024. godine u 19:00 u Likovnom salonu, Trstenik.

   Zdravko Mićanović - rođen 1952. u Loparima (BiH). Završio ALU - slikarski odsek - u Sarajevu 1977. godine. Magistrirao i doktorirao na FPU u Beogradu, gde je do penzionisanja (2018) bio profesor na odseku za Grafički dizajn. Po opredeljenju grafički dizajner, po vokaciji crtač, a privržen stripu i ilustraciji.

   Izložbom su predstavljeni stripovi nastali prema stihovima Olje Cvetić, Dositeja Obradovića, Duška Radovića, Branka Ćopića, Jovana Jovanovića Zmaja... tokom dvadesetogodišnje saradnje sa dečijim listom za svu decu "Bijela pčela" koji izlazi u Rijeci.

Više informacija o autoru možete naći na priloženom linku, u tekstu povodom prošlogodišnje izložbe stripa u beogradskom SKCu.
https://www.danas.rs/kultura/dvadeset-godina-strip-saradnje-zdravka-micanovica-i-decijeg-lista-iz-rijeke-bijela-pcela/

Narodni Univerzitet Trstenik
https://www.facebook.com/photo?fbid=839405204879546&set=pcb.839409591545774

Objavljeno: 17.05.2024.
Makedonski strip u Sofiji...      Press
  ... Македонскиот историски стрип изложен во Софија

   Неодамна во Софија беше отворена патувачката мултимедијална изложба на историски стрип „CAN for Balkans“, на која една четвртина од изложените дела се на македонски автори. Изложбата е поставена во најголемиот изложбен центар во Бугарија, во Домот на Сојузот на бугарските уметници, попознат како „Шипка 6“. Организатор на изложбата е Историскиот музеј на округот Брашов, во Романија, а нејзин куратор е директорот на оваа установа – Николае Пепене. Во Софија таа е поставена во рамките на манифестацијата „Софија комикс експо 2024“, чии организитори се Сојузот на бугарските уметници, секција стрип, и „Проектот Д`га“.

   Изложбата „CAN for Balkans“ („Comics Alliance Networking for Balkans“) е дел од истоимениот повеќегодишен меѓународен проект за историски стрип, кој преку програмата „Креативна Европа“ е кофинансиран од Европската Унија. Почнувајќи од октомври 2022 година, досега изложбата беше поставена во Брашов, Тирана, Брисел, Лесковац, Велес и во Букурешт, а во нејзината имплементација е вклучен и Стрип центарот на Македонија со седиште во Велес. Покрај стриповите на теми од македонската национална историја, останатите три сегмента од изложбата се посветени на романскиот, албанскиот и на српскиот историски стрип.

   Меѓу македонските автори што со свои стрипови се претставени на групната изложба „CAN for Balkans“ се Љубомир Филиповски, Миле Топуз, Диме Иванов-Димано, Коле Манев, Славчо Темков, Драган Ташковски, Илија Јордановски, Дарко Богданов и Александар Стеванов, од кои последниот се јавува и во улога на истражувач и селектор на изложените македонски дела. На предлог на Стеванов, како најемблематичен лик од македонските историски стрипови е избран едноокиот Самуилов војник Никола од стрипот „Одмазда на еднооките“ на Филипов, кој на изложбата е поставен на посебно пано отпечатено во реална величина.

   „Меѓу личностите од македонската историја застапени во изложените стрипови спаѓаат Александар III Македонски, цар Самуил, Хацон, Пребонд, св. Кирил и Методиј, св. Климент Охридски, војводата Ивец, цар Гаврил Радомир, Ѓорѓи Војтех, Карпош, Сирма војвода и гемиџиите, како и хероите од илинденскиот период и од НОБ. Со оглед на тоа што повеќето од овие стрипови се придржуваат до историските факти, интересно е да се спомне дека дел од нив долги години беа користени во образовниот систем како помагала по предметот историја“, изјави селекторот на македонскиот дел од изложбата, Александар Стеванов.

   Ова е прво претставување на македонскиот стрип во Бугарија по 2010 година, кога во галеријата „Алтер его“ при Културниот центар „Средец“ во Софија беше поставена изложбата „Нови стрип соседства“. Покрај изложбата „CAN for Balkans“, во Домот на Сојузот на бугарските уметниците во Софија се поставени и изложби на бугарскиот национален историски стрип и на популарната српска стрип-серија „Вековници“. Посетителите на манифестацијата „Софија комикс експо 2024“ ќе можат да ги погледнат сите три изложби до 31 мај.

Objavljeno: 16.05.2024.
Iz štampe...      Press
  ...Sofija Komiks Ekspo ’24.

   Internacionalna multimedijalna izložba CAN FOR BALKANS, koja je u toku 2022. i 2023. godine bila postavljena u Regionalnom muzeju u Brašovu i Nacionalnoj biblioteci Rumunije u Bukureštu  u Rumuniji, Nacionalnom istorijskom muzeju u Tirani u Albaniji, Muzeju stripa i na festivalu Balkan Trafik u Briselu u Belgiji, Leskovačkom kulturnom centru u Srbiji, Likovnom salonu u Velesu u Makedoniji otvorena je 10. maja u Galeriji Saveza likovnih umetnika Bugarske u okviru manifestacije Sofija Komiks Ekspo ’24. Srbiju su na ovoj manifestaciji, koju je organizovao Odsek za strip pri Savezu likovnih umetnika Bugarske, predstavljali Marko Stojanović, kao jedan od autora prezentacije srpskog stripa u okviru pomenute izložbe, i Marjan Milanov, kao dobitnik treće nagrade na konkursu CAN FOR BALKANS. Važno je istaći da je ovo prvi put da se istorija srpskog stripa predstavlja u Bugarskoj, a treba pomenuti i to da je srpski strip u Sofiji bio zastupljen i izložbom “15 godina Vekovnika”, koja je posvećena strip serijalu koji je Stojanović kreirao i koji potpisuje kao scenarista i urednik.

   CAN FOR BALKANS je verovatno i najvažnija strip izložbi u regionu u prethodnih nekoliko godina, pa možda i u 21. veku, i nju je do otvaranja izložbe u prestonici Bugarske prema zvaničnim podacima videlo 80 000 ljudi širom Evrope! U okviru izložbe nalazi se i bogato ilustrovano istraživanje posvećeno istoriji srpskog stripa i istorijskom stripu u Srbiji koje su potpisali Slobodan Ivkov, Marko Stojanović i Nikolaj Pepene. Izložba donosi takva istraživanja vezana i za strip u Rumuniji, Makedoniji i Albaniji. O značaju izložbe CAN FOR BALKANS najbolje svedoče činjenice da je kroz nju srpski strip po prvi put ušao u jednu od centralnih svetskih strip institucija, Muzeju stripa u Briselu, u istoriji postojanja kako srpskog stripa tako i samog muzeja, kao i podatak da ju je za samo 17 dana koliko je u Muzeju stripa bila postavljena videlo oko 30 000 posetilaca iz čitavog sveta!

   CAN FOR BALKANS je izložba i projekat stvaranja mreže istorijskog stripa na Balkanu koja je realizovana uz podršku Evropske Unije kroz program Kreativna Evropa. U ovom projektu partnere su činili Regionalni muzej u Brašovu u Rumuniji, Nacionalni istorijski muzej u Tirani u Albaniji, Strip centar Makedonije iz Velesa u Makedniji, Muzej Stripa u Briselu u Belgiji i Leskovačka škola stripa "Nikola Mitrović Kokan" iz Srbije.

   M.M.

[Objavljeno: Nova naša reč, 2024]
Objavljeno: 15.05.2024.
Leteći start...      Press: Čarobna knjiga
  ...Tokijski gul 3

KANEKI JOŠ POKUŠAVA DA SE PRIVIKNE NA SVOJ NOVI ŽIVOT…

„TOKIJSKI GUL" 3 na LETEĆEM STARTU od srede, 15. maja, do nedelje, 19. maja, 2024. godine po ceni od 370 dinara!

Treći broj „Tokijskog gula" možete naručiti preko sajta ili kupiti u klubovima čitalaca Čarobne knjige.

Više informacija o ovom izdanju možete potražiti na našem sajtu.

Objavljeno: 15.05.2024.
9. Somborski internacionalni...      Press
  ...festival stripa i fantastike

SOMBOR – U Muzeju Podunavskih Švaba, od 17. do 19. maja, biće održan deveti po redu Somborski internacionalni festival stripa i fantastike.

Somborski internacionalni festival stripa i fantastike je manifestacija koja će u Somboru, od 17. do 19. maja 2024. godine, po 9. put, okupiti domaće i strane strip autore, predstavnike udruženja iz regiona koja se bave stripom i fantastikom, gotovo sve domaće izdavače stripova i fantastike, kao i veliki broj posetilaca i zaljubljenika u 9. umetnost. Organizatori manifestacije su Klub ljubitelja stripova Sombor i udruženje Centar PEB Sombor, uz podršku Grada Sombora i drugih prijatelja festivala. Svečano otvaranje zakazano je za 17. maj, u 17 časova, kada će biti otvorena i izložba „15 godina Vekovnika“ autora Marka Stojanovića.

https://www.facebook.com/events/789873936068760/
https://www.facebook.com/stripfestsombor
Objavljeno: 14.05.2024.
Magijski strip realizam i egzistencijalizam na delu...      Autor: Ilija Bakić
  ...– „Jezuita Džo i druge priče“
  Huga Prata;
Izdavač: Čarobna knjiga, 2023.

   Agilni izdavač „Čarobna knjiga“ u proteklih par godina svrstao se u sam vrh ovdašnjih strip izdavača. Nije u pitanju samo broj objavljenih strip albuma već i izdavačka koncepcija koja obuhvata široku lepezu tekuće strip produkcije – od evropske, američke do japanske – ali i sistematično objavljivanje klasika 9. umetnosti, čime se „pokrivaju“ brojne praznine u dosadašnjem (obimnom ali haotičnom, neretko prekrajanom i kasapljenom te tehnički ne mnogo kvalitetno štampanom) strip izdavaštvu na ovim prostorima odnosno zaokružuju opusi značajnih strip stvaralaca. Tako su u biblioteci „Stari kontinent“ objavljeni i albumi velikog Hugo Prata (1927-1995) koji prate avanture Korto Maltezea, Narednika Kirka, Pustinjskih škorpija... U toj sjajnom nizu pojavio se i album „Jezuita Džo i druge priče“ koga čine priče-epizode „Jezuita Džo, Čovek sa dalekog severa“ (originalno objavljeno 1980), „Gringova makumba, Čovek iz sertoa“(originalno objavljeno 1977) i Zapadno od raja, Čovek iz Somalije“(originalno objavljeno 1978). Sve tri priče štampane su kao zasebni albumi u sjajnoj ediciji tzv samostalnih „one shot“ albuma „Jedan čovek, jedna avantura“ koju je objavljivao veliki italijanski strip izdavač Serđo Boneli i u kojoj su sarađivale strip veličine kakve su Dino Batalja, Gvido Krepaks, Serđo Topi, Atili Mikeluci, Milo Manara, Gvido Bucelija...

   Koliko god tematski bili raznorodni, smešteni na različitim kotama zemaljskog šara (Kanada, Južna Amerika, Afrika), sa različitim herojima (ili je tačnije, antiherojima), albume vezuje nekoliko jakih niti od kojih je najupečatljiviji osećaj začudnosti, izmeštenosti iz uobičajenog doživljaja (istorijske) realnosti, kao i podrazumevanih podela na dobro i loše, život i smrt, čast i izdaju, poštenje i laž. Drugi nivo jedinstva podrazumeva buntovno odbijanje junaka da se pokore vlasti odnosno silama koje tu vlast oličavaju (kanadska konjička policija, vojnici, kolonijalisti), čak i po cenu sopstvenog žrtvovanja odnosno pogibije i brisanja iz tekuće realnosti (koja, ipak, nije jedina). Junaci su „domoroci“ ili „starosedeoci“ koje su beli došljaci – kolonijalisti, pošto su im oteli zemlju, pretvorili u robove, u bića nižeg reda, i „iskrojili“ im ponižavajuće sudbine. Prat, konačno, takođe odbija da se pokori i konvencijama (masovnog, popularnog) medija u kome stvara pa su njegove priče daleko od svih strip konvencija i grade sasvim osobenu pripovednu i vizuelnu osećajnost pošto je Prat, očito bez ikakvih komplekasa, svoja dela sagledavao kao segmente visoke kulture a ne namenski-komercijalne. Stoga se vrlo lako mogu povući linije koje ove stripove povezuju sa velikim i značajnim umetničkim pokretima. Njegov Jezuita Džo je sledbenik dilema koje je u romanu-provokaciji „Stranac“ ispisao Alber Kami, pokušavajući da definiše razmere-granice slobode pojedinca odnosno njegove obaveze prema zajednici u kojoj egzistira, relativizujući i dovodeći do apsurda oba koncepta, i onaj o potpunom oslobođenju jedinke i onaj o potpunoj državnoj kontroli podanika. I Jezuita Džo se ne ponaša u skladu sa konvencijama mada se nekim od njegovih postupka, iako iskaču iz društvenih obrazaca, ne može poreći duboka pravednost i moralnost, kao principa koji su, definitivno, „stariji“ od države kao organizacije koja, kao osnovu svoje vlasti na podanicima, koristi monopol fizičke sile.

   Pobunjenici iz „Gringove makumbe, Čoveka iz sertoa“ naterani su na otpor prema onima koji im odriču pravo na slobodan život i ljudsko dostojanstvo. U tom su gerilskom sukobu sve su emocije, onih koji se svakodnevno nadmudruju sa smrću, čistije i jače ali isto tako dešavaju se i čudnovata izvitoperenja principa lojalnosti pa se izdaja pravda većim ciljevima i planovima. „Zapadno od raja, Čovek iz Somalije“ prikazuje rascep između kolonijalističke sile i terora i otpora starosedelaca, rascep koji je nemoguće prevazići jer je on totalan, u nivou nepomirljivih „sukoba civilizacija“ koji su se u dosadašnjoj istoriji čovečanstva rešavali samo potpunim uništenjem jedne od sukobljenih strana. I u ova dva albuma uobičajeni društveni koncepti i obrasci ne funkcionišu pa nema ni racionalne kontrole stvarnosti u koju provaljuju snovi, zaumno ali i sile čije su poreklo i moć (da odlože trenutak spoznaje sopstvene smrti bitisanjem u međusvetu koji funkcioniše zahvaljujući krucijalnom osećaju ljubavi) nepoznati savremenom čoveku.

   Linija Pratovih crteža jednako je slobodna i razmahana na sva tri kontinenta, njegov grafizam je neobuzdan i neukrotiv pa se gusti detalji prepliću sa konturama dok fugurativno lako klizi u apstraktno bojeći priče atmosferom lagane melanholije ili ekstatične razigranosti. Četrdeset i kusur godina posle stvaranja ove slike su jednako sveže, zavodljive i fascinirane gledaoce ostavljaju bez daha.

   Rečju, album „Jezuita Džo i druge priče“ sadrži tri istinska remek-dela koja potvrđuju da je njihov autor jedan od nesporno najvećih umetnika XX veka.

   (“Medjutim”, 2024)
Objavljeno: 12.05.2024.
Strip: Noćni sud (286)      Autor: Franja Straka

Objavljeno: 12.05.2024.

Stripburger news...      Press: Stripburger
  ...Stripburgerjeva invazija na Berlin, mednarodne nagrade & stripi na zraku

Stripburger se predstavlja na festivalu Comic Invasion Berlin
9.–12. maj 2024, Berlin, Nemčija

Ta teden se revija Stripburger mudi na posebni misiji v Berlinu, kjer se predstavlja na priznanem stripovskem festivalu Comic Invasion Berlin.

V četrtek, 9. maja ob 19.30 bo v legendarni stripovski knjižnici Renate potekala predstavitev revije in njene 30-letne zgodovine neodvisne stripovske produkcije ter gojenja stripovske kulture.

Poleg tega bo izbor Stripburgerjevih najnovejših izdaj na ogled na dvodnevnem stripovskem sejmu, ki bo potekal v soboto in nedeljo, 11. in 12. maja, v Muzeju komunikacij, na njem pa se bo predstavilo več kot 90 različnih stripovskih avtorjev, kolektivov in založb.

Stripburgerjeve barve bo v Berlinu zastopala članica uredništva in stripovska kritičarka Katja Štesl, na sejmu pa se ji bo kot posebna gostja pridružila še vizualna umetnica in ustvarjalka umetniških (fan)zinov Neža Jurman - Nez Pez.

Več →



NASLEDNJA POSTAJA:
Ukmukfukk Zinefeszt 2024,
24.–25. maj 2024, Budimpešta, Madžarska
Več →



JUHU, NAGRADE!

Dirty Thirty žanje oblikovalske nagrade

Oblikovalca Anja Delbello in Aljaž Vesel / studio AA sta za oblikovanje naše jubilejne stripovske antologije Dirty Thirty: Trideset let na sceni prejela več pomembnih oblikovalskih nagrad in priznanj.

Dirty Thirty je med zmagovalci 70. prestižnega natečaja TDC70 vodilne svetovne tipografske organizacije Type Directors Club. Podelitev nagrad bo 14. maja 2024 v New Yorku, antologija pa bo tudi na ogled na potujoči razstavi zmagovalnih del TDC70.

Dirty Thirty je tudi med zmagovalnimi projekti letošnjega mednarodnega tipografskega tekmovanja ameriškega združenja in revije Communication Arts, ki nagrajuje izjemne dosežke na področju oblikovanja in tipografije.

Na nedavnem 11. bienalu slovenskega oblikovanja Brumen pa je Dirty Thirty prejel posebno omembo žirije in priznanje za odlično slovensko oblikovanje.

Več →

NA ZRAK!
Nedeljski knjižni sejem na zraku!
park Zvezda, Ljubljana
nedelja, 12. maj 2023, 10.00 –22.00
To nedeljo vabimo v središče Ljubljane  - na zrak, na sveže stripe in na klepet!
Več →

NE ZAMUDITE!
Živel strip! Živela animacija! 2024
zaključna razstava del z mladinskega natečaja

Knjižnica Otona Župančiča, Ljubljana
Na ogled: do 1. 6. 2024
Več →



ZA STRIPOVSKE SLADOKUSCE!
trastno požiraš stripe? NAROČI SE NA STRIPBURGER!

Lahko se naročiš samo na revijo ali cel paket letošnjih izdaj – z mastnim popustom! Celoletna in zagarantirano sveža doza stripovskega čtiva po ekstra prijaznih cenah & dostava direktno na dom. Prelistaj naš MINI KATALOG 2024, kjer najdete podrobnejše opise naših letošnjih izdaj. Več →

Privošči si strip →


Produkcija: Stripburger/ Forum Ljubljana
Soorganizatorji: KUD Mreža, Knjigarna Azil/ZRC SAZU, Center urbane kulture Kino Šiška
Medijski sponzorji: Mladina d. d., Radio Student, DPG
Sofinancerji: Evropska unija, Javna agencija za knjigo, Ministrstvo za kulturo, Ministrstvo za javno upravo, Mestna občina Ljubljana


Objavljeno: 10.05.2024.
Leteći start...      Press: Čarobna knjiga
  ...10. Oktobar 1-2 i Oštrica besmrtnika 25

UPOZNAJTE RIČIJA, DEČAKA KOJI ZNA DA MOŽE UMRETI 10. OKTOBRA - NA SVOJ JEDANAESTI ROĐENDAN, ALI JEDNOG DANA UPOZNAJE TAJANSTVENU GRUPU LJUDI…

„10. OKTOBAR” 1 i 2 po ceni od 1.540 dinara po tomu, na LETEĆEM STARTU od srede 8. maja do nedelje 12. maja 2024. godine.

Navedena izdanja možete naručiti preko sajta ili kupiti u klubovima čitalaca Čarobne knjige.

Prelistajte ova izdanja:
„10. OKTOBAR” 1PORUČITE ODMAH
„10. OKTOBAR” 2PORUČITE ODMAH


KOLIKO ĆE JOŠ UNAKAŽENIH ŽRTAVA OSTATI IZA ŠIRE?

Sada je besmrtan poput Manđija i potrebno je udružiti snage kako bi se njegovo zlo iskorenilo iz sveta.

„OŠTRICA BESMRTNIKAˮ 25 na LETEĆEM STARTU po ceni od 370 dinara.
Novi broj „OŠTRICE BESMRTNIKAˮ možete naručiti preko sajta ili kupiti u klubovima čitalaca Čarobne knjige.

Ovo izdanje možete prelistati OVDE.
PORUČITE ODMAH

Objavljeno: 08.05.2024.
Strip vesti news...      Press: Strip vesti
  ...602. broj Samoniklog korov stripa!

     Straka nastavlja svoj strip "magazin" na Strip vestima, ovaj broj donosi 32 strane stripaSamonikli korov strip, broj 602:
www.stripvesti.com/samoniklikorovstrip/602

Objavljeno: 06.05.2024.
Rezultati strip konkursa...      Press: Tome Trajkov
  ...Ogromno interesovanje za tematski stripski konkurs

Strip centar Makedonije iz Velesa realizuje grant „Sve što govorimo je DAJTE ŠANSU UKLJUČIVANJU“ iz drugog otvorenog poziva za omladinski interkulturalni umetnički fond u okviru programa „Gradimo nove mostove“ OEBS-a-Misija u Skoplju.

Cilj projekta je jačanje kapaciteta mladih ljudi bez obzira na etničku podelu da koriste strip kao odgovarajuće kulturno sredstvo za promovisanje međuetničkog dijaloga, građanskih vrednosti i borbe protiv diskriminacije.

- Pravo učešća imali su svi učenici osnovnog i srednjeg obrazovanja iz zemlje, bez obzira na pol, nacionalnu ili drugu pripadnost, kako bi pokazali prijateljstva koja prevazilaze kulturne i nacionalne granice, ističući kako zajedničke vrednosti mogu premostiti razlike.
- Teme stripa su bile:
A) oslikavajunje prijateljstva koja prevazilaze kulturne i nacionalne granice, naglašavajući kako zajedničke vrednosti mogu premostiti razlike.
B) svetovi fantastike ili naučne fantastike gde se likovi iz različitih kulturnih sredina okupljaju, formirajući saveze i prijateljstva koja prevazilaze izmišljene kulturne podele.

U okviru projekta organizovano je tematsko strip takmičenje za učenike osnovnih i srednjih škola u zemlji.

Prema rečima Tome Trajkova – koordinatora projekta i Strip centra Makedonije, masovnost je daleko premašila očekivanja sa 263 (dvesta šezdeset tri) stripa koje su prijavili učenici iz: Skoplja, Velesa, Brvenice, Jegunovca, Negotina, Tetova, Bitolja. , Kavadarci, Prilep, Kumanovo, Kočani (uključujući Orizari), Resen i Berovo.

Ali neko je morao da se istakne, a izabrani su najbolji:

Kategorija Osnovci
1. mesto – timski rad učenika 8-2 razreda. OOU "Goce Delčev" sa stripom "Magični portal"
2. mesto – Kristina Markoska selo. Brvenica za strip "Balkanski kulturni skup"
3. mesto - Filip Tomevski i Stefani Jovanovska iz Kumanova za strip "Svemirska avantura"
Najbolji crtež Andrea Mladenova, Skoplje za strip "Moja prijateljica mene uskljucuje !"
Najbolji kolor: Andrea Đorđijeva, Negotino za strip "Prijateljski dogovor"
Pohvalnice primaju:
• Ana Vasilevska, Radoviš za strip „Mi smo drugačiji, ali zajedno možemo da otkrivamo nove planete!“
• Joana Taleska, Prilep za strip "Kratak susret na putu"

Kategorija – Srednjoškolci
1. Mesto Elena Apostolovska, Skoplje za strip "Dobrota iznutra"
2. Mesto Vilma Damnjanovska, Skoplje za strip „Prijateljstva između različitih svetova“
3. Mesto Teodora Hristova i Mihaela Vaskoska, Bitolj za strip „Pokraj zaleđene reke“
Najbolji kolor Nena Kapsarova, Đevđelija za strip "Želja".
Pohvalnice primaju
• Georgi Todorov-Kočani za strip „Zajedno smo neraskidivi“
• Vlera Čiče, Skoplje za strip „Zajedno sa bojama“

Najmlađi učesnik je
• Marko Kupenkov – Skoplje sa 5,5 god
Najuspešniji mentori su:
• Tatjana Antevska Markoska OOU „Aleksandar Zdravkovski“ Jegunovce Tetovo, OOU „Kiril i Metodi“ Tetovo, OOU „Šemševo“, POU Žilče, Jegunovce Tetovo (54 autora)
• Maja Krsteva Krsteva OOU „Bratstvo“ Taftalidze. Skopje. (60 autora)

Objavljeno: 03.05.2024.
Prva galerijska prezentacija Andrije Maurovića...      Press: Veljko Krulčić
  ...u Sarajevu – u galeriji bosanskog
  kulturnog centra od 4. D0 25. svibnja

ANDRIJA MAUROVIC I UMJETNOST ANTIFAŠIZMA: STRIP, SLIKARSTVO, ILUSTRACIJE, CRTEŽI, OMOTI KNJIGA, PLAKATI… naziv je jedne od dviju pratećih izložbi centralne postave "Antifašistički strip u Jugoslaviji, od "Pionira" do "Partizana" u Galeriji Bosanskog kulturnog centra u Sarajevu.

U svome tekstu “Prljave tajne Staroga Mačka”, objavljenom u trobroju čačanskog časopisa “Gradac”, u cijelosti posvećen Andriji Mauroviću, znameniti beogradski redatelj Slobodan Šijan pozivajući se na tekstove iz zagrebačkog “Gordogana” navodi kako je umjetnik u rujnu 1944. godine otišao u partizane, te kao vjerojatni razlog spominje Titov proglas od 30. kolovoza kojim je pozvao domobrane, četnike i slovenačke domobrane da “pređu na našu stranu, uz garanciju da će im biti oproštena suradnja s okupatorom”. Referirao se Šijan, naime, na Maurovićevu “suradnju” kao ilustratora (crtača) s tadašnjom vlašću u NDH.

Međutim, prema dokumentima pronađenim u Hrvatskom državnom arhivu Maurović se partizanima pridružio 5. kolovoza, a demobilizirao se u svibnju 1945. godine, nakon završetka rata i propasti NDH-a.

Ne znam koliko je činjenica da je bio na licu mjesta i da je u partizanskoj uniformi sudjelovao u tom prijelomnom razdoblju povijesti na ovim prostorima, ali popriličan dio Maurovićeva poslijeratnog opusa se odnosi na antifašističku tematiku.

Tome je u cjelosti posvećena izložba ANDRIJA MAUROVIC I UMJETNOST ANTIFAŠIZMA: STRIP, SLIKARSTVO, ILUSTRACIJE, CRTEŽI, OMOTI KNJIGA, PLAKATI…

Na njoj će se prvi put javnosti u punoj mjeri predstaviti oni “rukavci” umjetnikova opusa s tom tematikom koji su dosad bili ili nepoznati ili zanemarivani.

Naime, kada se spominjao Maurović i antifašizam, uglavnom su se navodili njegovi stripovi. S pravom, jer se radi o neizostavnim i najčešće višeznačenjskim ostvarenjima: “Protiv smrti” (inicijalni naslov "Priča o odvažnim ljudima"), "Brodolomci na otoku Mega", “Rankov odred”, “Posljednja petorica”, "Vreme odvažnih", “Istinite priče o malim borcima” i “Sinovi slobode”.

Scenaristi tih stripova su svojevrsni literarni i novinarski dream-team: Vicko Raspor, Marcel Čukli, Norbert Neugebauer, Mahmut Konjhodžić, Rudi Aljinović i Josip Barković.

Navodile su se i njegovi ratni crteži, slikarska platna – posebice nakon 1986. i izložbe “Stari Mačak u NOB-I” (čiji je autor kustosica Snježana Pavičić) koja je bila postavljena u tadašnjem Muzeju revolucije Zagreb.

Sada, nakon provedenih istraživanja, takva jedna izložba bez relevatnog suočavanja s Maurovićevom kontinuiranom suradnjom s beogradskim vojnim magazinom "Front" u razdoblju od 1955. do 1960. sa sjajnim ilustracijama, u kojima podjednako pulsira život (protagonista), umjetnički izričaj i vizualna moć, gdje je jedan crtež “bolji od drugoga”, gotovo i da nema smisla..

Ili dostojnom prezentacijom naslovnih stranica za knjige s temama rata (Tone Seliškar, Arsen Diklić, Vlado Šegrt…) koje je crtao za sarajevsku "Prosvjetu", isto u drugoj polovici 50-ih.

Osobni favorit nastao je nešto ranije: naslovnica i ilustracije za knjigu pripovijedaka "Maramica" Alekse Mikića, koja je objavljena upravo u Sarajevu 1950. godine. Remek-djelo!

Ili serija ratnih razglednica s motivima partizanskog ratovanja i života koje je izdao "Vjesnik" u prvim postratnim mjesecima 1945/46. godine. Izlažemo njih 11, moguće da ih je bilo i više.

Ili serija karikatura partizanki i partizana koje je umjetnik crtao u ratu, u tzv. slobodnim trenucima, izmedju dva marša ili borbi.

Naravno, tu su i sjajni filmski plakati za "Konjuh planinom", "Šolaja" i "Barba Žvane". Prva dva filma snimljena su, inače, u sarajevskoj produkciji.

Prisjećaju se svoje suradnje s Maurovićem, redatelj Fadil Hadžić je svojedobno napisao: „Sjećam se kad mi je Maurović predavao svoj nacrt plakata za moj film „Konjuh planinom“ i kritički škicao u mene da vidi što mislim, a zatim je naglo pružio ruku na pozdrav i rekao: „Odoh raditi, mislim da je dobra!“ Očito, bio je čovjek koji je uvijek sam sebi presuđivao. Varaju se oni koji misle da je bio prebrz crtač, nije nasumce crtao, pravio je skice olovkom, a tek zatim tušem, a nakon svega još dugo analizirao crteže, važući može li crtež predati ili poderati...“

Kao što se može zaključiti, relevantan dio Maurovićeva antifašističkog opusa vezan je za Sarajevo i za Bosnu i Hercegovinu.

Da li i stoga što je još kao 21-godišnjak glumio u nešto ranije osnovanom Narodnom pozorištu Sarajevo, ne znamo, ali...

Sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog stoljeća s Maurovićem su, svaki na svoj način, surađivali Ahmed Hrapović i Ervin Rustemagić, a nakon umjetnikove smrti svoj “obol” umjetniku je dao i Ahmet Muminović.

U posljednjih desetak godina veliki doprinos “kulturi sjećanja” Andriji Mauroviću je dao sarajlija Alija Balta, putem časopisa “Bosona” i grandiozne knjige stripa "Grička vještica".

Plakat za izložbu ANDRIJA MAUROVIC I UMJETNOST ANTIFAŠIZMA: STRIP, SLIKARSTVO, ILUSTRACIJE, CRTEŽI, OMOTI KNJIGA, PLAKATI… je oblikovao Zlatko Grgić, dizajner iz Zagreba.

Ekipa iz Bosanskoga kulturnog centra iz Sarajeva - zahvaljujući kojoj je tamošnja publika biti u prilici vidjeti prvu galerijsku prezentaciju dijela stvaralaštva Andrije Maurovića – uz ostale suradnike, čine, dvoje najdirektnije uključenih imena, kustosica Una Popović i direktor Jasmin Duraković.

Izložba se otvara u subotu, 4. svibnja u 19 h i moći će se razgledati naredna tri tjedna, zaključno s 25. svibnjem.

Objavljeno: 02.05.2024.
Svi prilozi su vlasništvo autora. U slučaju da želite da ih na bilo koji način eksploatišete, molimo vas da se obratite autorima priloga.
U slučaju da nisu potpisane možete ih slobodno koristiti jer su to neautorizovane vesti ovog servisa, STRIP VESTI.