... HINKO SMREKAR: ČRNOVOJNIK in PROTOSTRIPI NA SLOVENSKEM!

Predstavitev knjige Hinko Smrekar: Črnovojnik in protostripi na Slovenskem
Strip.art.nica Buch, Cesta v mestni log 55, Ljubljana
Ponedeljek, 30. avgust 2021 ob 18:30
Gosta: Damir Globočnik in Žiga Valetič

Vsebina: Posodobljena verzija Smrekarjevega Črnovojnika (24 strani) + 27 protostripov na Slovenskem s konca 19. in začetka 20. stoletja s spremljajočimi eseji • Uredila Žiga Valetič in Damir Globočnik • Strokovni pregled: Ciril Horjak • Obseg: 72 barvnih strani

S Črnovojnikom, ki je izšel že davnega leta 1919, je Hinko Smrekar ustvaril pionirsko delo, veliko pred svojim časom. Izdelek na štiriindvajsetih straneh lahko označimo za protostrip in je vsekakor več kot običajna ilustrirana zgodba ali slikanica. Gre za nekakšno stripanico, kjer besedilo za nameček ni bilo postavljeno s svinčenimi tiskarskimi črkami, pač pa izpisano prostoročno, kar danes počnejo največji mojstri in mojstrice osebnoizpovednega stripa. Toda žanr avtobiografskega stripa se je v svetu razvil šele več desetletij pozneje...

Knjižica Henrik Smrekar – črnovojnik je izšla leta 1919 pri Založništvu Umetniška propaganda. Spis, ki obsega štirindvajset strani, je napisan z roko, Hinko Smrekar pa ga je popestril s petdesetimi samoironičnimi perorisbami. Natisnjena je v tehniki litografije. V Črnovojniku je Smrekar opisal lastno internacijo med prvo svetovno vojno, na začetku leta 1915 je bil namreč vpoklican k vojakom. Anonimna ovadba ga je označila za srbofila in rusofila, aretiran je bil 4. avgusta 1915. Najprej je bil zaprt v zaporih na ljubljanski policiji, nato pa na ljubljanskem gradu, od koder so ga poslali v Wagno pri Lipnici ob Muri, od tam v Enzersdorf na Nižjem Avstrijskem in končno še v internacijsko taborišče za politične osumljence Mittergrabern. Septembra 1915 je moral v vojašnico v Judenburg na Zgornjem Štajerskem. Še nadalje se je izmikal fronti, zato so ga iz bolniškega okrevališča v Scheiflingu poslali v garnizijsko bolnico v Gradec, kamor ga je spremljala ovadba zaradi simuliranja. Na tamkajšnji opazovalnici za duševne bolezni se je uspešno izdajal za norega, tako da so ga spomladi 1916 črtali z vojaških seznamov.

  ... kapitalna monografija i turneja kulturnih događaja!

   Promocijom kapitalne monografije "Lobačev: Čardak i na nebu i na zemlјi", izložbe i filma posvećenih jednom od osnivača evropskog stripa Đorđu Lobačevu, osvetlјava se i doprinos kulturnog rada Zdravka Zupana, prerano preminulog  istraživača kulture

   U sredu 25. avgusta u 19 časova u Domu omladine Pančeva, u okviru festivala „Fridom“, počinje serija kulturnih događaja posvećenih Đorđu Lobačevu (1909-2002) i ulozi srpskog i ruskog stripa u evropskoj kulturi, koja će uskoro činiti turneju u Srbiji i inostranstvu.

   Povod je objavlјivanje decenijama iščekivane monografije Zdravka Zupana (1950-2015) „Lobačev: Čardak i na nebu i na zemlјi“ u izdanju beogradskih kuća Modesti stripovi i Makondo, kao i sabranih dela Lobačeva koja već četiri godine izlaze u izdanju Makonda. Biće otvorena istoimena izložba radova Đorđa Lobačeva na osnovu izbora Zupana.

   U programu je i film ruskog federalnog TV kanala Kultura Ruski strip kralјevine Jugoslavije i okrugli sto „Mesto Đorđa Lobačeva i srpskog stripa u evropskoj kulturi”. Učesnici su naši istaknuti stručnjaci za kulturu: Vladimir Vesović, Vasa Pavković, Saša Rakezić, Irina Antanasijević, Zoran Stefanović i Kristijan Relić. Biće prisutni i članovi porodice Zupan. Koordinator programa je Zoran Deranić, likovni urednik Doma omladine Pančeva.

   Programi se rade u saradnji sa Udruženjem stripskih umetnika Srbija i Projektom Rastko — Rusija, i predstavlјaju delatnosti koje su kao kapitalne pomogle države Srbija i Rusija. Sledeći program će biti održan u Beogradu tokom festivala „Striposlavija“ kao deo manifestacije Godina slovenske fantastike, a zatim i po festivalima u Srbiji i inostranstvu.

   Zdravko Zupan je — kako je 2015. najavlјeno od strane Udruženja stripskih umetnika Srbije —  dobio ulicu na Novom Beogradu u 2020. godini, a u pripremi su monografija o ovom stvaraocu, kao i rad na Zupanovim sabranim delima.

   Posle pola decenije dovršene su pripreme za novu ustanovu u Beogradu, Centar za umetnost stripa „Zdravko Zupan“, gde bi jezgro muzejske postavke činilo više hilјada originalnih umetničkih dela i predmeta koje je Zupan decenijama prikuplјao kao najveću zbirku srpskog, jugoslovenskog, ruskog i uopšte istočnoevropskog stripa u svetu.

   Zupanova monografija „Lobačev: Čardak i na nebu i na zemlјi“ — temelјna knjiga srpske popularne kulture

   Đorđe Lobačev je autor koji je stvarao preko 80 godina i ostavio neizbrisivi trag u našoj umetnosti i kulturi pre i posle Drugog svetskog rata. Materijale o njegovom stvaralaštvu za ovu monografiju prikuplјao je Zdravko Zupan preko 30 godina, sve do prerane smrti 2015. godine.

   Zupanovi saradnici i prijatelјi su dovršili projekat uz veliku pomoć porodice Zupan. Osim Zupanovih i Lobačevlјevih, u knjizi se nalaze i tekstovi Žike Bogdanovića, Srećka Jovanovića, Slobodana Lukića, Vase Pavkovića, Zorana Đukanovića, Saše Rakezića, kao i izdavača Živojina Tamburića i Kristijana Relića. Decenijski Zupanov saradnik, Zoran Stefanović,  priredio je i pripremio konačne materijale, sa dodatnim istraživanjima, u saradnji sa Irinom Antanasijević i drugim istraživačima.

   Monografija sadrži probrane stripove kao uzorke žanrova kojima se Lobačev najviše bavio, izabrane knjižne, novinske i stripske ilustracuje, karikature, kaligrafije, slobodne ilustracije i memorabilijske materijale.

   Knjiga sadrži i fotografije iz Lobačevlјevog uzbudlјivog životnog puta, ali i detalјnu stripografiju, bibliografiju ilustrovanih knjiga i bibliografiju tekstova o Lobačevu, što će pomoći dalјa istraživanja o ovom umetniku.

   Pred smrt je Lobačev za ovu knjigu napisao: „Za mene je ova monografija i velika čast i ogromna radost. Radost — jer je to dokaz da moj život i trud nisu prošli uzalud. Čast — jer je ona izišla u Beogradu, gradu koji mi je najdraži na svetu, a koji sam morao da napustim, ne svojom volјom, onih mučnih i mutnih posleratnih četrdesetih godina. Iako po rođenju Rus, i pored prohujalih decenija, ja se i dan-danas osećam Beograđaninom. I ova monografija je izvanredan dokaz da me ova zemlјa, ovaj čudesan grad na ušću Save u Dunav smatraju kao svog.“

   A Zdravko Zupan je istakao za Lobačeva: „Osvajao je svojim šarmom i iskrenošću sve koji su sa njim dolazili u dodir, neretko, pretvarajući usputna poznanstva u trajna prijatelјstva i u poznim godinama (...). Roditi se kao sin carskog vicekonzula, rano ostati bez roditelјa, nekoliko puta bez domovine, otpočeti više puta u životu sa dva kofera u ruci, a pritom zadržati vedrinu duha, optimizam i veru u bolјe sutra, to ukratko znači biti Đorđe Lobačev. Pre par godina sedeo sam u jednoj beogradskoj bašti sa dizajnerom Draganom Miškovićem koji je pripremao nekoliko kraćih televizijskih emisija o stripu. Pod utiskom upravo pročitane čika Đorđeve autobiografske knjige Kad se Volga ulivala u Savu u jednom trenutku je, otprilike ovako, rekao: 'Ako u životu postavlјamo sebi uzore, onda to ne bi trebalo da budu veliki lјudi ili poznate istorijske ličnosti, onda to treba da bude neko kao što je Đorđe Lobačev'.“

   Treći tom Sabranih dela Lobačeva: evropski važan reprint

   Paralelno je izašlo još jedno kapitalno izdanje: treći tom sabranih dela Đorđa Lobačeva pod naslovom Baš Čelik i Biberče  (1938-1943), gde su objavlјeni najslavniji radovi ovog srpsko-ruskog umetnika.

   Izdanje je obogađeno predgovorom nedavno preminulog Žike Bogdanovića "Đorđe Lobačev ili Detinjstvo ponovo pronađeno" i napomenama uz svaki prilog.

   Sabrana dela se izdaju po zamisli Zdravka Zupana iz 2014. godine a čllanovi redakcije su Irina Antanasijević, Kristijan Relić i Zoran Stefanović. Digitalnu restauraciju radi veliki stručnjak naše štampe Miroslav Tanasijević, a likovno oblikovanje Ivica Stevanović.

   Knjigu je objavio Makondo uz podršku Udruženja stripskih umetnika Srbije (USUS) / Centra za umetnost stripa. U okviru edicije „Velikani srpskog stripa“ monografija se objavlјuje kao kapitalan izdavački poduhvat uz sufinansiranje Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije

   U knjizi su zastuplјene kultne pripovesti sa stranica Politike, Politikinog Zabavnika i Kola: "Ženidba cara Dušana" (1938), "Propast grada Pirlitora" (1939), "Baš Čelik" (1939), "Čardak ni na nebu ni na zemlјi" (1940), "Baron Minhauzen" (1940), "Pepelјuga",  (1940), "Čarobnjak iz Oza" (1941) i ratni i zbog narodnog otpora zabranjivani "Biberče" (1942-1943).

   Ovo je jedan od najvažnijih reprinta klasičnog stripa ove sezone u celoj Evropi, jer  prikazuje same temelјe modernog evropskog stripa. Milioni čitalaca u desetak zemalјa su ovih 80 godina odgajani uz ova štiva, a najveći deo je u ovoj knjizi po prvi put digitalno restauriran i preštampan.

   Propratni tekstovi osvetlјavaju mnoge fenomene kulture. Pre svega objašnjeno je kako je drevna indoevropska, slovenska i srpska vera Lobačevlјevom ingenioznošću sačuvana u obliku moderne popularne kulture američkog tipa za čitaoce u Kralјevini Jugoslaviji; kako su, zatim, ovi stripovi krajem 1930-ih uveli srpski folklor kao važan žanr moderne vizuelne literature u svetsku popularnu kulturu; kako je po "Baš-Čeliku" i "Biberčetu" Vojislav Nanović snimio u saradnji sa Lobačevim i Stanislavom Vinaverom film "Čudotvorni mač", i druga ekskluzivna saznanja.

   Time je zahvalјujući Lobačevu srpski folklor sačuvan u modernoj popularnoj kulturi uprkos jakim ideološkim zabranama u vreme SFR Jugoslavije.

   Biografije autora

   Zdravko Zupan (1950–2015) bio je svetski ugledan jugoslovenski stripski autor, istoričar popularne kulture i izdavač. Rođen je u Zagrebu, ali je ceo život proveo u Beogradu gde su se roditelјi preselili odmah po njegovom rođenju.
   Najpoznatije autorske stripske serije su mu „Zuzuko“ i „Munja“. Radio je na američkim licencama Hane i Barbere i Diznija, što je objavlјivano u dvadesetak zemalјa. U Srbiji je bio zapažen Zupanov strip „Miki i Baš-Čelik“ 1999. prema scenariju Nikole Maslovare, u kojem je svet Mikija Mausa spojen sa srpskom narodnom bajkom.
   Zdravko Zupan je bio istaknuti istoričar srpskog i jugoslovenskog stripa, prvi koji je u sistematski istražio korene jugoslovenskog stripa. Zupan je 1986. objavio prvi tom Istorije jugoslovenskog stripa u saradnji sa Slavkom Draginčićem, u kojoj je prikuplјena istoriografska građa o stripu do 1941. godine. Nјegova kapitalna knjiga Vek stripa u Srbiji izašla je 2007. u izdanju GRRR Festivala, Pančevo, kao i nekoliko drugih monografija. Koautor je kritičkog leksikona Stripovi koje smo voleli: izbor stripova i stvaralaca sa prostora bivše Jugoslavije u XX veku sa Živojinom Tamburićem i Zoranom Stefanovićem (2011), izdanjem godine Sajma knjiga u Beogradu. Bio je organizator više značajnih izložbi stripa u zemlјama bivše Jugoslavije i inostranstvu.
   Zupan je bio izdavač je popularnih i poučnih izdanja za decu (Enigmatski zabavnik Munja, Munja Strip i Munja Bojanka), kao i za stripofile (Cepelin, Ekstra Cepelin, Edicija „Reprinti“...)

   Đorđe Lobačev - Jurij Pavlovič Lobačev (1909–2002), poznat kao Đorđe Lobačev bio je jedan od pionira i jedan od najznačajnijih autora u istoriji srpskog, jugoslovenskog i evropskog stripa.
   Među njegove najpoznatije stripove spadaju Ženidba cara Dušana, Propast grada Pirlitora, Baš Čelik, Čardak ni na nebu ni na zemlјi, Baron Minhauzen, Čarobnjak iz Oza, Pepelјuga i drugi. Škola stripa „Đorđe Lobačev“ iz Beograda nosi njegovo ime.
   Rođen je 4. marta 1909. u Skadru, gde mu je otac bio na službi kao konzul Ruske imperije. Detinjstvo je za vreme Balkanskih ratova proveo u Crnoj Gori, gde je kršten na Cetinju. Živeo je i u Kosovskoj Mitrovici, a potom na Kritu i u Solunu. Kao emigrantsko siroče imao je teško detinjstvo i mladost. U periodu 1922—1929. učio je u Prvoj rusko-srpskoj gimnaziji, da bi posle studirao istoriju umetnosti na beogradskom Filozofskom fakultetu.
   Kada je zbog svetske ekonomske krize Lobačev izgubio posao u građevinskoj firmi 1934, okreće se namenskom reklamnom i drugom crtanju da bi prehranio porodicu. Ilustrovao je knjige, crtao karikature i reklame.
   Pod uticajem svetske popularnosti američkog avanturističkog stripa, Lobačev počinje da radi i stripove, prvo u Panorami i Stripu, a zatim i drugim listovima: Mika Miš, Mikijevo carstvo, Politika i Politikin Zabavnik. Redakciji „Politike” se nametnuo kao saradnik pokazavši Dušanu Dudi Timotijeviću napola dovršen strip „Hajduk Stanko”. 1936. postao je stalni saradnik lista, i tu se, uz osnovna zaduženja – retuširanje fotografija, ispisivanje slova za licencirane stripove, reklamnih naslova i sl., posvetio autorskim strip-adaptacijama slovenske epike, kao i književnih dela, te „pustolovno-oniričnom” žanru stripa, kako ga je sam imenovao. Srpske narodne bajke, legende i narodne pesme smatrao je riznicom stvaralačkih podsticaja, no i vrhunskim izrazom folklornog duha, čak i u svetskim okvirima.
   Stripovi su mu objavlјivani i u inostranstvu pre i tokom Drugog svetskog rata, uklјučujući i Francusku, sa serijalom „Princesse Thanit“ („Princeza Ru“) u časopisu Aventures (1939).
   Tokom nemačke okupacije Beograda radio je u okupacijskoj štampi, ali je u tajnosti bio član pokreta otpora. Učestvovao je u oslobođenju Beograda, Budimpešte i Beča 1944. godine.
   U vreme sukoba Tita i Stalјina nakon rezolucije Informbiroa, kao sovjetski građanin proteran je 1949. u Rumuniju. Posle nekoliko godina, prešao je u Lenjingrad (Sankt Peterburg), gde je ostao do kraja života. Beogradska „Prosveta“ izdala mu je autobiografsku knjigu Kada se Volga ulivala u Savu.
   Umro je u Sankt Peterburgu 23. jula 2002. godine. Jedna ulica u Beogradu nosi njegovo ime. Od 2018. izlaze u Beogradu njegova sabrana dela u izdanju Makonda, u okviru projekta Udruženja stripskih umetnika Srbije.

18. MEĐUNARODNI SALON STRIPA SKC BEOGRAD
16. 09 - 09. 10. 2021.

Shodno okolnostima u uslovima pandemije bolesti Covid 19, Srećna galerija SKC-a je ovogodišnje izdanje 18. po redu MEĐUNARODNOG SALONA STRIPA programski profilisala kroz IZBOR IZLOŽBI IZ STALNIH GALERIJSKIH POSTAVKI, PROMOCIJE STRIP IZDAVAČA i PRATEĆE PROGRAME festivala.

Ove godine će, umesto takmičarskog i nagradno-revijalnog programa, u periodu 16. 09 - 09. 10. 2021. biti predstavljeni sledeći festivalski segmenti:
• GRAND PRIX SALONA 2003 - 2019/ MEĐUNARODNA IZLOŽBA POBEDNIČKIH RADOVA SA DOSADAŠNJIH KONKURSA SALONA STRIPA;
• LAUREATI SALONA 2003 - 2019 / DOBITNICI SALONOVOG PRIZNANJA ZA DOPRINOS SRPSKOM STRIPU, dokumentarna izložba;
• DOKUMENTARNA POSTAVKA O NEKIM OD NAJZNAČAJNIJIH GOSTIJU SALONA IZ PROJEKTA OVDE, NA OVOM MESTU… #1, autorke Jasmine Pucarević;
• i u periodu od 20. do 24. 09. PROGRAM PROMOCIJA STRIP IZDAVAČA, RAZGOVOR SA AUTORIMA I GOSTIMA I POTPISIVANJE ALBUMA POSETIOCIMA.
 
Više informacija o programu biće dato na www.salonstripaskc.rs i  www.skc.rs  kao i na web stranicama Salona stripa:
https://www.instagram.com/salon_stripa_skc_belgrade/
http://www.facebook.com/comicsfest
https://www.twitter.com/SalonSkc

Svima vama dobro zdravlje želi,
Organizacioni tim Salona stripa SKC Beograd

  ... Marsupilami 1 i 2 na Letećem startu!

IZ SRCA PALOMBIJSKE DŽUNGLE STIŽE
NAM JEDNA OD NAJORIGINALNIJIH FRANKENOVIH KREACIJA!

„MARSUPILAMI“ 1 i 2 na LETEĆEM STARTU po ceni od 1.670 dinara za prvi i 1.340 dinara za drugi tom!

Prelistajte ovo izdanje. (1. tom) • PORUČITE ODMAH
Prelistajte ovo izdanje. (2. tom) • PORUČITE ODMAH

Iako liči na nekoliko životinja (sa svojim leopardovim tufnama i psećim ušima), zasigurno možemo tvrditi da ništa slično Marsupilamiju niste bili u prilici da sretnete. Rep ovog jedinstvenog stvorenja neverovatno je dugačak, i ta zverka vesele naravi, domišljatog uma i spretnog tela koristi ga u najrazličitije svrhe, a najčešće kao pomagalo pri skakanju i oružje za samoodbranu. Što i nije čudno, pošto Marsupilami i njegova porodica vrlo često imaju potrebu za hitrim i spretnim kretanjem kroz divljinu, kao i za samoodbranom – jer iz epizode u epizodu upadaju u raznorazne nevolje i avanture pune urnebesnih gegova, ali i stvarnih opasnosti, koje u palombijsku džunglu uglavnom donosi čovek...

Prvobitno zamišljen kao egzotični ljubimac Spirua i Fantazija, Marsupilami je jedna od najoriginalnijih kreacija slavnog Andrea Frankena i tokom svoje istorije doživeo je inkarnacije u raznim medijima, od stripa do velikog ekrana. Godinama nakon što je prestao da radi na avanturama Spirua i Fantazija, Franken pokreće zaseban stripski serijal o marsupilamijima, u kom učestvuju razni autori i u kom je dobroćudnim i radoznalim spadalima iz džungle prepuštena glavna reč.

„MARSUPILAMI“ 1 i 2 na Letećem su startu u striparnici „Čarobna knjiga“ u Dečanskoj 5 u Beogradu, striparnici „Alan Ford“ na Novom Beogradu, u Klubu čitalaca Čarobne knjige „Bulevar Books“ u Novom Sadu i na našem sajtu po ceni od 1.670 dinara za prvi tom i 1.340 dinara za drugi tom, od srede, 25. avgusta, do nedelje, 29. avgusta 2021. Posle Letećeg starta, cena u našim klubovima čitalaca i na sajtu iznosiće 1.850 dinara za prvi i 1.500 dinara za drugi, a u ostalim knjižarama 2.499 dinara za prvi i 1.999 dinara za drugi tom!

*striparnica „Čarobna knjiga“ u TC „Kalča“ u Nišu neće raditi zbog godišnjeg odmora od 24. avgusta do 14. septembra 2021.

  ...Izložba "Stripom kroz Belgiju" na otvaranju Kaleidoskopa kulture.

   Na otvaranju ovogodišnjeg Kaleidoskopa kulture, pored brojnih performansa umetnika iz različitih zemalja, biće održana i izložba "Stripom kroz Belgiju".

   Ovogodišnje otvaranje Kaleidoskopa kulture upotpuniće i novosadski Kreativni distrikt od 2. do 5. septembra.

   Pored različitih izložbi, predstava, performansa umetnika koji dolaze iz Austrije, Hrvatske, Slovenije, Švedske, Francuske, publika će imati priliku da uživa i u izložbi "Stripom kroz Belgiju" koja će biti otvorena 4. septembra u Kulturnoj stanici Liman.

   "Od rubova Ardena do multikulturalne i dinamične prestonice, ova izložba otkriće publici Belgiju kroz devetu umetnost, po kojoj je poznata u celom svetu. Priče nekoliko generacija autora i autorki približiće ljubiteljima stripa značajne istorijske događaje, poznate gradove i spomenike, pejzaže i kulturne tradicije", najavljuju iz Fondacije "Novi Sad Evropska prestonica kulture".
   Oni dodaju i da će trideset izabranih reprodukcija strip tabli ilustrovati raznolikost strip albuma i njihovih autora, žanrova, stilova, epoha, ali i bogatstvo regiona, te i da je Belgija u svetu poznata po kulturnoj tradiciji, ali i kao zemlja koja neguje strip kao žanr.
   Na izložbi "Stripom kroz Belgiju" publika će na Kaleidoskopu kulture imati priliku da uživa u izdanjima nekoliko generacija pisaca i ilustratora, kao što su Frankin, Didje Komes, Tiber, Serve, Mero, Mark Slin, Olivije Šrauven i Breht Evens, koji su na ovaj način odali počast svojoj otadžbini, polažući pravo na deo njenog nasleđa. 
   Izložba se realizuje u saradnji sa Ambasadom Kraljevine Belgije i Institutom za kulturu Wallonie-Bruxelles International.
   Četiri dana otvaranja Kaleidoskopa kulture u Kreativnom distriktu, na prostoru Velikog Limana, predstavljaće uvertiru u pet nedelja Kaleidoskopa kulture, od 2. septembra do 8. oktobra.
   Kroz pet umetnosti - arhitekturu, književnost, vizuelnu, primenjenu i izvođačku, programi će biti održavani širom Novog Sada, pružajući posetiocima priliku da izaberu i stvore sopstveni kaleidoskop kulture.

   Muzički program u okviru četiri dana otvaranja
   Publika će 2. septembra uživati u nastupu benda Repetitor, dok će sutradan, 3. septembra imati priliku da sluša nastup Kilo kilo bande. Trećeg dana otvaranja Kaleidoskopa kulture, 4. septembra u Kreativnom distriktu nastupiće sastav "Zemlja gruva", dok će poslednji dan, 5. septembar obeležiti nastup di-džeja Vladimira Aćića.
   Na otvaranju Kaleidoskopa kulture novosadskoj publici biće predstavljen i nacionalni paviljon jedne od najvažnijih evropskih institucija za nove medije, Ars Elektronike iz Linca, na kojem će izlagati predstavnici novosadske Akademije umetnosti.
   Takođe, biće održana i CGA konferencija koja će okupiti profesionalce iz oblasti kompjuterske grafike, kao i izložba "Materija kroz vreme. Pesak, drvo, kamen i metal u eri digitalizacije" studenata i mladih umetnika iz austrijskog St. Poltena.

   Publika će imati prilike da uživa i u Filmskom festivalu "Obnova", predstavama u okviru INFANT-a i brojnim drugim sadržajima koji će biti najavljeni u narednim nedeljama.

[Objavljeno: Radio 021, Novi Sad, 23.08.2021]

  ...“Komanča 5” Hermana, Grega, Ruža,
  Rodolfa; izdanje “Čarobna knjiga” 2021.

   Petim tomom, u tvrdom povezu i punom koloru, “Čarobna knjiga”, u biblioteci “Stari kontinent”, završava integralno objavljivanje serijala “Komanča” koji je jedan od repera za evropski vestern strip u XX veku; „Komanča“ je dobro poznata na ovdašnjim prostorima iz mnoštva izdanja, od „Caka“, „Denisa“, „Biser stripa“, „Super stripa“, „Politikinog zabavnika“ do „Stripoteke“ i „Marketprintovih“ crno-belih albuma. Mišel Regnije alias Greg (1931-1999), produktivni scenarista i tadašnji urednik magazina “Tintin”, rešio je da u magazin uvrsti novi vestern serijal jer je opšte interesovanje za vestern poraslo je zahvaljući popularnosti „špageti vesterna“; to je bila bezmalo jeretička ideja pošto su scenom (pored karikaturalno-komičnog „Taličnog Toma“) već vladala dva serijala koja su postavila visoke standarde u ovom žanru - Žižeov „Džeri Spring“ i „Bluberi“ Žiroa i Šarlijea (koga su mnogi smatrali za finalni vestern). Za ovaj subverzivni poduhvat Greg je angažovao mladog Hermana Hupena (1938) sa kojim je već sarađivao na pričama o kapetanu-avanturisti Bernardu Prinsu. Tako su decembra 1969.g. u epizodi od 8. strana znatiželjni čitaoci upoznali kauboja-lutalicu Reda Dasta i Komanču, mladu vlasnicu ranča „Tri šestice“ u blizini gradića Grinston Fols, Vajoming; Dast će Komanči ponuditi svoje usluge, od teškog rada do brzog potezanja revolvera ali i emotivne naklonosti. U 10 albuma i nekoliko kratkih priča, nižu se epski događaji kroćenja prirode, borbe sa Indijancima i lokalnim banditima, pristizanja civilizacije u divljinu i napredovanja ranča… Mlada je rančerka ključna figura Dastovog sveta pa zato i ne čudi što serijal nosi njeno a ne Dastovo ime iako je on “prvi aktivni” heroj. Komanča ne ohrabruje Dasta da joj se približi dok je, istovremeno, oduševljena galantnom, namirisanom gospodom sa manirima iz velikih gradova. Kako vreme odmiče Dastovo nezadovoljstvo sopstvenim životom raste ali se posle bekstva u divljinu vraća na ranč i tamo odrađuje svoje redovne obaveze. No, Divlji zapad i dalje nije pitom i neprestano donosi svakovrsna, uglavnom neprijatna, iznenađenja. Strip je doživeo veliku popularnost i pohvale kritike. Ipak, stasali Herman je od 1979. stvarao i sopstveni naučnofantastični strip “Džeremaja” a želeo je da se okuša i u drugim samostalnim projektima, pre svega u “Tornjevima Boa-Morija”, ali stari strip ga je u tome kočio. S druge strane, Greg je početkom 1982.g. otišao u Ameriku s namerom da otvori novo tržište za francuski strip. Misija nije uspela a Greg se u “Novom svetu” zadržao 5 godina okušavajući se u raznim poslovima što je rezultiralo i zapostavljanjem scenarističke rabote i prekidom saradnje sa Hermanom. Kada se vratio u Francusku, Greg je uvideo da se na polju stripa mnogo toga promenilo. Pošto je za svoj dotadašnji rad zasluženo dobio značajne nagrade i ordenje, Greg je namerio da nastavi serijal o Komanči sa novim crtačem – Mišelom Ružom (1950) koji je već imao iskustva u vestern stripu. Prva epizoda obnovljenog serijala pojavila se 1990.g, najpre u časopisu pa u albumu da bi ostale epizode odmah bile štampane kao albumi; njihovo neredovno pojavljivanje je posledica Gregovih obaveza a potom i teško narušenog zdravlja. Sveukupno, Greg je, u ime povratka Komanče, stigao da napiše scenarija za četiri nastavka. Za 15. epizodu je napisao samo 19 stranica i dao nekoliko opštih naznaka o naslovu i kraju pa je izdavač angažovao scenaristu Rodolfa da uobliči priču. Tako je na koliko-toliko zadovaljavajući način okončan ovaj serijal bez (barem za sada) nasilnog produžavanja od strane drugih autora.

   Poslednje tri epizode “Komanče” sakupljene su u petom tomu integrala. “Divlji cirkus” (1995) delimično objašnjava ime vlasnice ranča “Tri šestice” odnosno njenu vezanost za Komanče među kojima je - odrasla. Sećanja na detinjstvo i pokolj ratnika iz plemena bolno će oživeti dve decenije kasnije kada u blizini ranča gostuje cirkus koji prikazuje rekonstrukciju pokolja a uloge u spektaklu imaju ostareli pobednici i deca pobijenih! Komanča pokušava da spreči osvetu i novi pokolj. Gregova naklonost prema Indijancima je očigledna a Ružov crtež je podržava svojom robusnom dinamikom. Sudbina dva mlada Komanča nastavlja se u “Konjanicima sa Izgubljene reke” (1997) i prepliće sa legendama o napuštenom gradu tragača za zlatom i savremenim kradljivcima stoke. Ovog puta Greg varira atraktivnu postavku (iz epizode 11 “Zveri”) sa podzemnim tokom reke i površinom zemlje nad njom na kojoj vreba opasnost. Finalna priča serijala “Red Dast ekspres” (2002) ekipu sa ranča uključuje u sukob dveju železničkih kompanija oko koncesije za gradnju pruge, sa mnogo akcije, pucnjave, nadmudrivanja protivnika i trijumfalnim finalom u kome se Komanča i Red Dast ljube – što je u nastavku moglo da serijalu doda novu dimenziju zapleta i intriga.

   Da ovaj tom ipak ne prođe bez Hermanovih crteža pobrinuo se segment “Kratke priče” koji sadrži pet delova: tri su iz rane faze serijala (“Sećaj se, Kentaki”, “Zarobljenik”, “Palomino”) u kojima Herman još razvija svoj stil i “razgibavao” ruku a dva su duhovite geg-table (“Nedostatak poštovanja”, “Brak u ružičastom”).

   U konačnom svođenju “računa” o albumu, nameće se utisak da Greg u poslednjim pričama nije bio na nivou najboljih epizoda što, opet, budi poštovanje prema njegovoj posvećenosti i angažovanju uprkos nedaćama i bolesti. Sveukupno, primedbe ni malo ne umanjuju finalni sud i stav o serijalu koji je nedvosmisleno prepoznat kao jedna od najkvalitetnijih i najubedljivijih tvorevina tzv “prljavog vesterna” kojoj prolazak vreme nije umanjilo vrednosti već ih je samo potvrdio i produbio.

(„Dnevnik“, 2021)

  ... KOMIKAZE #57!!!

[✹ Novo e-izdanje / New e-issue > KOMIKAZE #57 ✹]
komikaze #57: https://komikaze.hr/ / info: https://komikaze.hr/comic-strip-webzine-57/
#vruća #apokaliptična #kućna #strip #dostava / #hot #apocaliptyc #comic #edition #homedelivery

Novi strip webzin Komikaze br. 57 donosi 94 stranica i 11 strip autora_ica (od kojih je 5 novih!) iz Hrvatske, Australije, Grčke, Italije i Njemačke. / New comic webzine Komikaze No 57 brings 94 pages and 11 comic authors (5 new!) from Croatia, Australia, Greece, Italy and Germany: MP FIKARIS, JAN ŠKRINJAR, VANČO REBAC & TONTORINO, MARCO LIMBO MARAGGI, STEPHAN HAHN, VAGELIS KOLOTSIOS, DAMIR STEINFL, DAMIR STOJNIĆ, APOLONIJA LUČIĆ, ANA KUZMANIĆ, IVANA ARMANINI.

• PUNO HVALA SVIM UČESNICIMA_CAMA! / BIG TNX TO ALL PARTICIPANTS! + Novi webzine izlazi za 4 mjeseca! / New webzine will go out for 4 months!
• Rok za papirnati album #20: 15.9.2021. / Deadline for the paper print album #20: 15th September 2021
• Na svoju 20. obljetnicu u siječnju 2022. će Komikaze gostovati (u sklopu dobivene nagrade Alternativnog stripa 2020.) na kultnom strip festivalu u Angoulemeu, Francuska. / On its 20th anniversary in January 2022 Komikaze (as the part of the received Alternative Comics Award 2020), will be the guest of the cult comic festival at Angouleme, France.
• Komikaze program 2021. je podržan od grada Zagreba i Ministarstva kulture i medija Republike Hrvatske. / Komikaze programme 2021 is supported by the municipality of Zagreb and the Ministry of culture and medias of the Republic of Croatia.

INFO:
• MP FIKARIS - Multidisciplinarni umjetnik iz Melbourna, Australija s dvadesetogodišnjom karijerom. Prvo je postao centralna figura strip izdavaštva i street-art pokreta ranih 2000.-tih, da bi svoje vještine kasnije proširio na art izdavaštvo, istraživanja i tisak velikih formata. / Multidisciplinary artist from Melbourne, Australia whose career has spanned nearly 20 years. Initially a central figure in both Melbourne’s comic book and street art movements in the early 2000’s, Fikaris has expanded their oeuvre into art publishing, research and large-scale painting.
• JAN ŠKRINJAR - 1998. u Zaprešiću, Hrvatska. Od tada utapa jade u mračnim kutevima starih saloona. / B: 1998 in Zaprešić, Croatia. Since then he drowns his sorrows in dark corners of old saloons.
• VANČO REBAC crtež/ drawing & TONTORINO aka Tomislav Kozarčanin: scenarij, produkcija / script, production - R: 1978. u Zagrebu. Živi na otoku Hvaru, Hrvatska. Škola: Akademija Likovnih umjetnosti, Zagreb, Hr. Fokus: strip, slikarstvo, ilustracija / B: 1978 in Zagreb. Lives on island Hvar, Croatia. Graduated: Academy of fine arts in Zagreb, Croatia. Focus: comics, painting, illustration
• STEPHAN HAHN - R: 1996. Živi u Regensburgu, Njemačka. Studirao je na visokoj umjetničkoj školi u Kasselu. Fokus: strip, crtani film / B: 1996. Lives in Regensburg, Germany. Studied at the Kunsthochschule, Kassel. Focus: comic, cartoon
• VAGELIS KOLOTSIOS - strip umjetnik, dizajner i ilustrator koji živi u Ateni, Grčka. / Comic artist, designer and illustrator based in Athens, Greece.
• MARCO LIMBO MARAGGI - Živi u Udinama, Italija. Fokus: strip, ilustracija. / Lives in Udine, Italy. Focus: comics, illustration
• DAMIR STEINFL - R: 1977., Hr. Živi u Opatiji, Hrvatska gdje završava Ekonomski fakultet. Fokus: strip, ilustracija / B: 1977. Lives in Opatija where he graduated Faculty of Economy. Focus: comic, illustration
• DAMIR STOJNIĆ - R: 1972., Hr. Živi i radi u Rijeci kao profesor na Akademiji primijenjenih umjetnosti. Završio je Akademiju u Zagrebu. Stripove crta od 1990. ali ih do Komikaze albuma 2019. nije objavljivao. Izlagao je na preko 100 grupnih i samostalnih izložbi u Hrvatskoj i šire. Fokus: strip, ilustracija, konceptualna umjetnost, kuriranje / B: 1972. Lives and works as the professor at Academy of Applied Art University in Rijeka, Croatia. Graduated painting on Academy of fine arts in Zagreb. He is making comics from 1990 but hasn't published them before Komikaze album 2019. Exhibited his work in more than 100 group and solo exhibitions in Croatia and abroad. Focus: comic, illustration, conceptual art, curating
• APOLONIJA LUČIĆ - R: 1995. Živi u Zagrebu, Hr. Završila umjetničku akademiju u Zagrebu. Fokus: crtanje, ilustracija, slikanje / B: 1995. Lives in Zagreb. Graduated painting at Academy of fine arts in Zagreb. Focus: drawing, illustration, painting
• ANA KUZMANIĆ - Vizualna umjetnica iz Hrvatske. Diplomirala je slikarstvo na Akademiji likovnih umjetnosti u Zagrebu i magistrirala na University of Edinburgh, Edinburgh College of Art, UK. Fokus: interdisciplinarna praksa. / Objavljeni rad je producirala PROSTORNIJA https://www.prostornija.eu / Ana Kuzmanić is visual artist from Croatia. She graduated painting at the Academy of fine arts, University of Zagreb and got her master's degree at the University of Edinburgh, Edinburgh College of Art, UK. Focus: interdisciplinary practice. / Published work is the production of PROSTORNIJA https://www.prostornija.eu
• IVANA ARMANINI - Završila Školu za primijenjenu umjetnost i dizajn i Akademiju likovnih umjetnosti u Zagrebu, Hrvatska. Fokus: strip, mikroizdavaštvo. Vodi Komikaze od 2002. / Objavljeni strip NO MEANS NO je mural nastao u produkciji KUD Mreže 2021. / Graduated at School of applied arts and design and Academy of fine arts in Zagreb, Croatia. Focus: comics, micro-publishing. Leads Komikaze since 2002. / Published comic NO MEANS NO is a mural production of KUD Mreža 2021.

  ... Sonja Gašperov /
  VUČINE - VUČJI SAT!

Dragi prijatelji čast mi je pozvati vas
na izložbu Vučine - Vučji sat,
sutra, 18.8. u 19 sati
SALON GALIĆ u Splitu.

DESET GODINA VUČINA!!!

Izreku homo homini lupus, ili čovjek je čovjeku vuk, navodno je prvi izrekao Plaut, izdanak one iste civilizacije koja svoj postanak duguje jednoj vučici koja je navodno othranila i podigla tobožnje njene tvorce. Vrlo nesvakidašnje ponašanje za vučicu, unutar okvira te iste izreke. No naravno, cijela drama ljudskog postojanja zasniva se i većim idiosinkrazijama od takve, zapravo gotovo neprimjetne u cijelom gordijskom čvoru ljudskih kontradiktornosti. Kompleksniji sustavi rađaju kompleksnije strahote, tako također ljudski um sadrži mnogo kompleksniji potencijal za rađanje raznovrsnih razloga da naudi drugom ljudskom biću. Upravo ranije navedena civilizacija je od svojih početaka praktički pokazala dosege tog ljudskog potencijala. Vukovi ne ubijaju svoju braću iz razloga zbog kojih je Romul ubio Rema, uglavnom nemaju potrebu za ekspanzijom van svojih lovnih područja, jednom čoporu svakako nije potreban cijeli Mediteran, i više. Nemaju potrebu za ubijanjem iz užitka kao ni zbog apstraktnih ili fiktivnih vrijednosti i poriva van osnovnih potreba za hranom. Mnogi koji su sijali smrt bili su također prve modne ikone nečega što će postati relevantno kasnije u tekstu, preodijevanja u vučju kožu, koje korišteno od samih legionara do skandinavskih berserkera, vjerojatno kao metoda zastrašivanja, trofej te možda najvažnije, poprimanje tzv. vučjih osobina kroz nošenje kože vuka.

Vukove su tako žitelji srednjovjekovne Europe svrstali u sam vrh životinja koje su sluge Lucifera, vjerojatno jedina životinja koja se uz vrane, gavrane i crne mačke približila međunarodno negativnoj reputaciji zmije. U folkloru ostali su uvijek zapamćeni uglavnom u ulozi negativca ili pak prepreke, prijetnje koju treba preživjeti ili pak poraziti, ukrotiti, poput vuka iz Gubbija kojeg je Sveti Franjo Asiški uspio pripitomiti.

Paradigma usvajanja i uspoređivanja ljudskih karakteristika, intencija i interakcija s onim životinja, poput vučjih, kojima se pridodaju društveni konstrukti dobra i zla te svojevrsno ispravljanje teze da je čovjek čovjeku vuk u ono da je zapravo vuk vuku čovjek, jest nešto što je zaokupiralo autoricu Sonju Gašperov da se već jedno desetljeće crta, piše i slika serijal Vučine.

Izložba Vučji sat presjek je desetogodišnjeg rada autorice na serijalu, koji se realizirao objavljivanjem pet strip albuma te nebrojenim tablama objavljenim na internetu, kao i kroz medij slikarstva.
Motiv antropomorfnih životinja prisutan je u mediju stripa od njegovih početaka i danas je često zastupljen u europskom, američkom i japanskom stvaralaštvu unutar navedenog medija. Crtanje stiliziranih životinja svakako doprinosi međusobnom razlikovanju likova te su takvi stripovi bili uglavnom klasificirani kao bezbrižnije štivo, no svakako danas postoje mnoge popularne iznimke. Samo brzim prelistavanjem Sonjinih stripova ili pak letimičnim pogledom na njene crteže i slike, jasno je vrlo brzo da je ovdje riječ o nečem drugom.

Žanrovi u stripovima su mijenjani, kao i mediji te tehnike, no ono što je uvijek bila konstanta od početka – stilizirani likovi antropomorfnih (naizgled) vukova koji se suočavaju s različitim situacijama tako tipičnima za ljude. Njihova vanjština je jedina koja je jednostavna, tako stilizirana po crtežu, iznutra, prozno, oni su kompleksni, nekad su okrutni, pohlepni, pohotni, zlovoljni, nekad jako brižni, suosjećajni, misaoni i duboki. Baš kao ljudi.

U toj alternativnoj stvarnosti, svijet je zapravo napučen ljudskim žiteljima koji su obukli odijelo vuka koje su zatvorili nekad vidljivim patentnim zatvaračem, izgleda nakon nekog kolektivnog poremećaja ličnosti ili je pak u neko neodređeno vrijeme u prošlosti furry fandom supkultura zavladala svijetom u toj mjeri da je nošenje vučjih odjela postalo imperativ.

Vučine su svoj konceptualni početak imale u stripu Vuk je vuku čovjek, 24 table koje su bile dio istoimene izložbe, a dio najznačajnijih scena su kasnije reinterpretirane na platna. No službeno, prava godina definiranja Vučina jest 2011., kada je objavljen prvi strip album Od kolijevke pa do groba, eksperimentalni strip bez scenarija i oblačića teksta koji je bio test za autoricu hoće li moći zaokružiti priču uvodom, zapletom i raspletom unutar točno sto stranica. Sljedeće, 2012. godine objavljen je strip Nasljednik, djelo prožeto tjeskobom, uzaludnosti borbe protiv vlastite prirode, s namjernim manjkom čvrste strukture, kao da je dio nečijeg sna, ili točnije noćne more.

Treći album, Urlak 2013., je također pratio jednogodišnji ritam izdavanja, nas suočava, umjesto sa suvremenim izazovima postojanja, sa surovim uvjetima života ruralnog podbiokovskog kraja s početka XX. stoljeća, s folklorom, i praznovjernim vjerovanjima, možda i relativizirajući odnosom tzv. primitivnog s tobože neprimitivnim u prirodi i odgoju svakog pojedinca.

Album Dnevnik iz 2014. je zbirka kratkih dnevničkih stripova koji su ranije objavljivani u online izdanju, a taj se ritam zapravo nastavio i do danas. U njima autorica autobiografski otkriva publici različite anegdotalne i često humoristične situacije iz svoje svakodnevice.

Posljednji album Površina je možda i najzrelije njeno ostvarenje, nastajao je u razdoblju od dvije godine kroz sitne noćne sate, tzv. vučje sate, po kojoj je sama izložba dobila svoje ime. Strip je svojom radnjom i crtežom prožet svojevrsnim noir motivima, a autorica je pristupila nastanku stripa kao da je ona metodni glumac, stvarajući vanjsku atmosferu koja doprinosi promjeni psihološkog stanja koje je doprinijelo nastanku djela koje je ostavlja dojam turobnosti i uzaludnosti borbe protiv vlastite prirode i mukotrpnosti bijega iz ranije sredine u neku koja je u našim nadanjima bolja i sretnija.

Sveukupni dojam transformacije asocirao me je na svojevrsno poigravanje s transformacijama viđenim u stripu Oda Kirihitu, kojeg je napisao sada legendarni mangaka Osamu Tezuka, u kojem određeni ljudi prolaze kroz nagle transformacije u psoliko obličje te bivaju stigmatizirani od ostatka zajednice kao zvijeri, kao bića odbojnog izgleda i lišena čovječnosti te koju oni nastoje pošto poto povratiti. Ovdje se ljudi skrivaju u kožu zvijeri, možda od stida jer su pojmili što sve znači biti čovjek, što im je zauvijek narušilo značenje pojmova poput humanosti, čovječnosti te sada vode ostatak života uzaludno pokušavajući bar estetikom emulirati neka druga, jednostavnija postojanja od onog ljudskog.

Uz vučja odjela, radnja je satkana borbom, borba za preživljavanje, održavanje na životu ili čisti egzistencijalizam su glavna dodirna točka svim stripovima. Protagonisti su u konstantnom suočavanju sa svojom okolinom, u blažim slučajevima kroz izazove ili kroz sivilo svakodnevice, (često s komičnim ishodima i situacijama) kao u Dnevnicima. Glavni akteri su zaokupirani mukotrpnom i konačno često uzaludnoj borbi protiv sredine, protiv samih sebe, koja često vodi u kapitulaciju ili poraz, koja u krajnjim oblicima vodi u suicid ili nečije ubojstvo, kao zapravo u svim ostalim albumima. Jer postojanje jest entropija i svaka sitna pobjeda ega i plitki užici završe kao sizifovsko kotrljanje kamena, jer naposljetku sve priče na kraju i tako isto završavaju.

- Ivor Igrec

  ... Međunarodnog salona stripa
  Veles 2021!

LISTA NAGRAĐENIH STRIPOVA I AUTORA
STRIP KONKURSA ZA
MEĐUNARODNI SALON STRIPA "VELES 2021"

1 MESTO "ZLATNI STRIP"
-Sabahudin Muranović Muran (BiH) za strip "LEPOTAN  DRAGČE"
2. mesto
-Strip "IMIGRANTI" Damir Civrak (scenario), Željko Ivančić (crtež), Nenad Barinić (boja)
-Strip "BALADA ZA MOG NEPRIJATELJA" Darko Bogdanov i Aleksandar Stevanov
3. mesto
-Strip " BOJE BRISELA" Daše Konopatove (Rusija)
-Strip "STEINEROV KRAJ" Predraga Đurića (scenario) i Zvonimira Vidića (crtež)

NAJBOLJI SCENARISTA
Marko Stojanović, Leskovac, Srbija

NAJBOLJI UMETNIČKI IZRAZ
Strip "SEČA KNEZOVA" Marko Stojanović (Srbija), Igor Krstić (Srbija) i Kristian Pacurariu (Rumunija)

NAJBOLJI AUTOR IZ  R.S. MAKEDONIJE
Gurgica Varela, Gevgelija 'za strip "SMRT BASILA HARVARDA"

NAJBOLJI DEBITANTSKI STRIP
Slavica Kupenkova, Skoplje za strip „JANOVE ŠKOLSKE AVANTURE“

NAGRADE ZA UČENIKE KATEGORIJE U OSNOVNOJ ŠKOLI
-najbolji strip Elena Apostolovska, Stajkovci, Skoplje za strip "NAĐI SREĆU"
-posebna plaketa za strip "LJUBAVNI TROKUT" Marija Jovanovska, Kumanovo
-najbolji strip izvan RS Makedonije Anastasija Vidanović, Leskovac, Srbija za strip „IZMEĐU DVE VATRE“
-najbolji scenario / ideja Ema Veličkovska, Skoplje za strip "LAZAROPOLE"

NAGRADE ZA UČENIKE KATEGORIJE U SREDNJOJ ŠKOLI
-najbolji strip Marija Ristučin i Kaja Domazetovska (obe iz Skoplja) za strip „LUDO I NEZABORAVNO“
-posebni priznanje Tamara Mišovska, Skoplje za strip "Elipsa"
-najbolji strip van Makedonije Milan Konakov, Sombor-Srbija za strip MASAKR U MILTONU

NAJBOLJI MENTOR
Maja Krsteva, nastavnica  iz Skoplja

NAJSTARIJI  UČESNIK
Tode Blazeski, Skoplje

NAJMLAĐI AUTOR
Ana Ristov, Kavadarci 8 g

PRIZNANJE ZA SARADNJU
1. Leskovačka Skola Stripa „NIKOLA MITROVIĆ KOKAN“ Leskovac, Srbija
2. Klub Ljubitelja stripova Sombor, Srbija
3. Klub Likovnih umetnika RAŠKA SKOLA, Raška, Srbija

Prijavljeno je ukupno 161 (sto šezdeset jedan) strip iz različitih zemalja.

  ...Kvadrati koji govore - Tekstovi o
  stripovima koje smo voleli“ Predraga
  Đurića; izdanje „Modesty stripovi“ 2021.

   Nastavljajući prosvetiteljsku misiju promovisanja domaćeg stripa, onog nastalog u prethodnim decenijama/veku kao i onog savremenog, izdavačka kuća “Modesty stripovi” koja je delo Živojina Tamburića, strip zaljubljenika, istoričara i hroničara, upravo je objavila knjigu „Kvadrati koji govore - Tekstovi o stripovima koje smo voleli“ književnika, strip scenariste i esejiste Predraga Đurića (1974), nastavljajući tako da promoviše strip kritiku i kritičare kao nezaobilazan segment savremene strip scene, onaj koji promišlja istoriju i tekuću strip produkciju, promoviše i potencira određene vrednosti te ukazuje na reprezentativna dela 9. umetnosti. Đurićevi tekstovi, originalno objavljivani u različitim medijima, od magazina do internet sajtova, bave se istorijatom izlaženja i sadržajima različitih izdanja, od “Strip zabavnika”, “Nevena” i “Zlatnog klikera” do Bonelijeve produkcije, koja su obeležila ovdašnje prostore od XIX do XXI veka, odnosno analiziraju profile različitih strip junaka, od praistorijskog istraživača Rahana i internacionalnog lekara-humaniste (sa, kad je potrebno, jakim pesnicama) Doktora Žistisa do nepravedno zapostavljenih stripova mađarskih autora iz socijalističkih vremena, od unikatnog Brećinog opusa do uzbudljivog bogatstva Vojvođanskog stripa ili manufakture “domaćeg” Tarzana. Namera autora očito nije bila da ispiše klasičnu faktografsku istoriju-hronologiju objavljivanja stripa na ovdašnjim prostorima već da svojim temeljnim zahvatom u ovu materiju uverljivo skicira kako objektivnu sliku opstajanja i razvoja stripa (sa akcentom na ulogu “priča u slikama” u popularnoj kulturi), tako i sentimentalnu verziju ovih događaja u svetlu uticaja stripa na odrastanje čitavih generacija (pa i samog Đurića). Ovakav postupak daruje tekstovima i čitavoj knjizi plemenitu patina prohujalih vremena u kojima su deca otvorenih očiju upija čarolije velikog sveta prema kome koračaju.

   Po sklapanju korica knjige znatiželjnom se čitaocu nameće krucijalno pitanje svih eseja koje glasi: Šta ostaje u svesti čitaoca nakon čitanja i razledanja strip magazina ili albuma?

   Ponajpre je to zadovoljstvo zbog otkrivanja drugih svetova, uzbudljivih avantura, sjajnih slika. Zadovoljstvo koje će uskoro ustuknuti pred sledećom senzacijom, burnijom ili tek mlakom, opet izazvanom stripom za kojom će, opet, slediti još novije i novije… Naravno, uslov za takve doživljaje jeste sklonost prema ovoj vrsti sadržaja za koju nisu sposobni svi ljudi; neki više vole igre sa loptom, vožnju, virtuelne igrice ili, kako to danas govori mlađarija, “blejanje”. Ima i onih koji čitanje stripova i uživanje u njima doživljavaju kao fazu u stasavanju u “ozbiljne” ljude; takvi generalno ne vole da ih podsećaju na detinje “slabosti” pa iste rabote brane svojoj deci. No, senzacije izazvane stripovima podrazumevaju određeni broj sati sedenja i fokusirane pažnje koja se produžava na praćenje određenih izdanja na kioscima ili u knjižarama, planiranja “strip budžeta”, kontakte sa drugim strip zavisnicima, razmenu publikacija i manje ili više intenzivne diskusije o pročitanom. Strip je ne samo ulaznica za egzorične, začudne avanture i doživljaje koji razvijaju posebnu vizuelnu i tekstualnu percepciju za ovaj medij (ali i čitav svet) već i u posvećeni krug ljudi sa istim darom (ili manom); a sledeći korak u doživljavanju stripa kao umetničkog dela je iščitavanje knjiga koje se bave promišljanjem sadržaja, ideja i poruka stripova. Tada se posvećenici definitivno odvajaju od trivijalnih konzumenata stripova koji ih koriste tek da se na prijatan način zabave. Oni po uzrastu mali i neiskusni željni su atrakcija; isto će važiti i za mnoge druge, mada su po godinama odrasliji. Svi oni spadaju u takozvanu “nemu većinu” koja pasivno konzumira ponude masovne kulture prema svojim sklonostima i afinitetima kojima se “pokoravaju” bez mnogo razmišljanja. Njihovo zadovoljstvo je, pak, primarni cilj biznismena koji ulažu novac u tzv “žvake za oči i um” pošto bez naklonosti “neme većine” nema profita u stripu (baš kao ni u filmu, muzici, zabavnoj literature).

   Đurić sledi stope prethodnika koji su predano i samopregorno, bez pomoći zvaničnih institucija, utirali put istorijskom i serioznom sagledavanju i promišljanju stripa. Njegovi tekstovi napisani su temeljno, potkrepljeni činjenicama i lucidnim zaključcima ali i emocijama koje strip pobuđuje i prenosi. Otuda tekstovi u ovoj važnoj i valjanoj knjizi, odišu dobrodušnom svežinom i poletom izazvanim trajnom fascinacijom stripom. Strast sa kojom su ovi eseji pisani poziva upravo takve, strasno radoznale čitaoce.

(„Dnevnik“, 2021)

  ... SPIRU I FANTAZIO i SAMI!

OD LEGENDARNOG AUTORA ANDREA FRANKENA STIŽE SERIJAL KOJI SMO DUGO ČEKALI!
„SPIRU I FANTAZIO“ 1 na LETEĆEM STARTU po ceni od 1.670 dinara!

Prelistajte ovo izdanje • PORUČITE ODMAH

„SPIRU I FANTAZIO“ 1 na LETEĆEM STARTU po ceni od 1.670 dinara!

Spiru, istraživački novinar sa izraženim osećajem za pravdu, i Fantazio, njegov najbolji prijatelj pomalo preke naravi, ne provedu dan a da ne upadnu u neku nevolju ili avanturu. I tako već duže od osamdeset godina, što ovaj strip čini jednim od najdugovečnijih i najznačajnijih na evropskoj sceni.
Uz ta dva inteligentna, pravična i nemirna lika obavezno dolazi i ljubimac, džangrizava veverica po imenu Spip, kao i neobična životinja Marsupilami, dospela na stranice „Spirua i Fantazija“ pravo iz najdubljih džepova mašte ključnog autora ovog stripa – Andrea Frankena.
Iako je strip nastao davne 1938. i godinama izlazio u novinskom formatu, tek kada je početkom pedesetih ovaj legendarni francuski autor preuzeo rad na njemu, serijal je dobio sve one atribute po kojima je poznat i danas, autentičan humor, minuciozno izgrađen stil, besprekornu dinamiku. Razvivši pojedinačne gegove i kratke priče u duže avanture sa složenim zapletima, Franken razvija ovaj stripski mit, trudeći se da razbije klišee u pogledu likova i radnje, što „Spirua i Fantazija“ čini jednim od najvećih dela frankobelgijskog stripa.
Čarobna knjiga pred čitaoce donosi kompletan Frankenov rad na ovom serijalu, u šest tomova.

„SPIRU I FANTAZIO“ 1 na Letećem je startu u striparnicama „Čarobna knjiga“ u Dečanskoj 5 u Beogradu i TC „Kalča“ u Nišu, striparnici „Alan Ford“ na Novom Beogradu, u Klubu čitalaca Čarobne knjige „Bulevar Books“ u Novom Sadu i na našem sajtu po ceni od 1.670 dinara, od srede 11. avgusta, do nedelje 15. avgusta 2021. Posle Letećeg starta, cena u našim klubovima čitalaca i na sajtu iznosiće 1.850 dinara, a u ostalim knjižarama 2.499 dinara.

PRVI TOM UZBUDLJIVOG I IZUZETNO MAŠTOVITOG DELA FANTASTIKE!
„SAMI“ 1 na LETEĆEM STARTU po ceni od 2.000 dinara!

Prelistajte ovo izdanje • PORUČITE ODMAH

PETORO IH JE – ALI SU SAMI.
Prvo je tu devetogodišnji Ivan, smešni i strašljivi umetnik. Zatim je tu dvanaestogodišnja Lejla, energična i optimistična devojčica. Pa osmogodišnja Kamij i naivni Teri od pet i po godina. A tu je i Dodži, desetogodišnjak, pomalo sirov, mada velikog srca. Ova šarolika grupa dece jednog dana probudila se u gradu u kom nema nikoga. Svi žitelji, osim njih, volšebno su nestali!
Šta se dogodilo? Gde su njihovi roditelji, rođaci i prijatelji? I zašto su jedina bića koja sreću na pustim ulicama podivljale životinje? To su tek prve zagonetke od sijaset čuda što ih čekaju na putu opstanka i razotkrivanja misterije koja je dovela do neobičnih i zastrašujućih promena u svetu za koji su još juče mislili da poznaju...
Od autora Fabijena Velmana i Bruna Gacotija stiže uzbudljiva i izuzetno maštovita fantastična avantura čiji su protagonisti deca, ali u kojoj su nevolje i opasnosti dovoljno velike i teške da bi se i odrasli s mukom u njima snašli. Stoga to jeste priča o čudima koja prevazilaze svakodnevno iskustvo, ali je i vešto ispletena priča o odrastanju u surovim okolnostima, o prijateljstvima i sukobima, gubicima i radostima – dakle, svemu onome što nas čini ljudskim bićima.

„SAMI“ 1 na Letećem je startu u striparnicama „Čarobna knjiga“ u Dečanskoj 5 u Beogradu i TC „Kalča“ u Nišu, striparnici „Alan Ford“ na Novom Beogradu, u Klubu čitalaca Čarobne knjige „Bulevar Books“ u Novom Sadu i na našem sajtu po ceni od 2.000 dinara, od srede 11. avgusta, do nedelje 15. avgusta 2021. Posle Letećeg starta, cena u našim klubovima čitalaca i na sajtu iznosiće 2.250 dinara, a u ostalim knjižarama 2.999 dinara.

  ...574. broj Samoniklog korov stripa!

     Straka nastavlja svoj strip "magazin" na Strip vestima, ovaj broj donosi 32 strane stripa.
     Samoniklog korov stripa, broj 574.: www.stripvesti.com/samoniklikorovstrip/574

  ...u OHOHOzinu#4!

Dragi naši, stigli smo i do OHOHOzina#4 kojeg objavljujemo u sklopu OHOHO festivala stripa i street arta!

Nakon što je treći broj proglašen najboljim strip magazinom na Supertoon festivalu stripa i animacije, nastavljamo u revijalnom tonu i pozivamo vas da svojim radovima sudjelujete i u četvrtom broju!

Tema četvrtog broja je: SVEMIRSKA OPERA

Evo i definicije s domaće wikipedije:
'Kod svemirske opere ili Space opere radnja je obično smještena u daleki svemir, a putnici, istraživači ili posade svemirskih brodova doživljavaju svakakve avanture.'
Shodno težnji OHOHO-a da su stripovi urađeni u ‘alternativnom’ izričaju, potičemo autore i autorice da kreiraju svemirsku operu, a da pri tome ne recikliraju (i ne parodiraju) moderne, blockbuster franšize poput Star Warsa ili Čuvara galaksije. Pokušajte doći do svoje, originalnije svemirske opere. Nemamo ništa protiv citiranja nekih motiva iz SF literature i filmova ali nemojte nam ih gurati na nos. U stripovima koje tražimo možete se praviti Englezi ali pokušajte ne željeti biti Amerikanci. Flash Gordon je out, Franjo Kluz u svemiru je in!

Što tražimo:
-Autorske stripove u underground, alternativnom stilu* na temu SPACE OPERA/SVEMIRSKA OPERA. Važno je pročitati (nadopunjena) pravila natječaja.
• Deadline za slanje radova je 28.02.2022.
• Izabrani radovi bit će objavljeni i izloženi tokom samog festivala.
• OHOHOzin je internacionalnan, dvojezičan i otvoren za objavom radova ljudi iz bilo koje zemlje.
• Broj stranica: 1 - 8 (nije nemoguće i više tabli ali uredništvo mora biti ohoho oduševljeno)
• Boja: c/b - grayscale
• Format: strip MORA biti prilagođen za čitanje na formatu B5 i napisan čitkim tekstom ukoliko je strip sa dijalozima.
• Šaljite stripove u JPEG-u (minimalna rezolucija 300dpi), ne šaljite PDF-ove!
• Ako table šaljete skenirane, moraju biti očišćene.
• Jezik stripa: ukoliko nije na latiničnom pismu i hrvatskom ili engleskom jeziku, molimo dostavite prijevod u editabilnom tekst dokumentu.
• Radovi se šalju na mail: ohoho@attack.hr / subjekt maila: [RADOVI ZA OHOHO ZIN #4]
• Nakon roka redakcija će vas kontaktirati i obavijestiti o rezultatu.
• Radovi koji su urađeni izvan navedenih specifikacija, neće biti objavljeni.
• Odobreni radovi će ugledati svjetlo dana u tiskanom(zin) ili digitalnom obliku(web), te na zidovima galerije Siva u Medici.
• S obzirom da se radi o zinu festivala koji ima dugogodišnju tradiciju u underground/alternativnom/indie izričaju prednost u objavi u OHOHO zin-u imaju stripovi stilski prilagođeniji istom opusu. Primjer: OHOHOzin #1, OHOHOzin#2 i OHOHOzin#3.
• Nakon odobrenja vašeg stripa za objavu, potrebno je već imati spremnu verziju stripa sa upisanim tekstom na engleskom jeziku jer je OHOHOzin dvojezičan.
• Molimo autore i autorice da ne objavljuju radove napravljene za ovaj natječaj na internetu prije nego ih se objavi od strane OHOHO-a, ukoliko su radovi prošli.
Za sve dodatne izmjene bit ćete obaviješteni u ovom eventu!

Rad uredništva na OHOHOzinu, kao i cijelokupna priprema za tisak je volonterska.
Svaka kuna od kupnje ili donacije zina ide isključivo u dotisak postojećeg broja, ili tisak sljedećeg.
Autori i autorice čiji radovi budu odobreni za tisak, dobivaju:
-autorski primjerak OHOHOzina
-sudjelovanje u grupnim izložbama tabli OHOHOzina
-sudjelovanje na promocijama OHOHOzina
-promociju od strane OHOHO-a na društvenim mrežama festivala

Autor vizuala eventa: @Matija Pisačić

Više o samom festivalu:
OHOHO festival je prostorno-vremenski (dis)kontinuum za stvaralaštvo, diskusiju i razmjenu suvremene strip i ulične umjetnosti umjetnika/ca koji/e stvaraju underground umjetnost prema DIY poetici. Fokus festivala je na recentnoj uličnoj umjetnosti i nezavisnom stripu, a festivalski eventi - crtačke akcije, radionice, rezidencija, izložba, i buvljak - usmjereni su svima zainteresiranima za medij nezavisnog plakata, grafike, ilustracije i stripa.
OHOHO festival program je Autonomnog kulturnog centra Attack, a financijski je podržan od Ministarstva kulture Republike Hrvatske.

  ...Strip centra Makedonije!

27. jula održana je promocija izdavačke delatnosti Strip centra Makedonije iz Velesa, ispred umetničkog studija Emilije i Stojčeta Tocinovskog u Skoplju. Bilo je prisutno dosta autora stripova, čije radove je Strip centar objavio ove godine. Kroz ovaj događaj SCM-Veles je promovisao svoja izdanja objavljena 2021. godine:
• ITAR PEJO I NASRADIN ODŽA - Rade Dicoski
• Časopis STRIP CREATOR "br. 33 I 34,
• Strip "Šenko" –Mileta Topuza
• strip "HERLOCK SHOLMS Episode" Tarzan, majstor džungle Julio Radulović Jules iz Hrvatske
• Publikacija "MAKEDONSKI STRIP ALMANAH 2021" sa delima , pre svega makedonskih autora